མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཉམས་པའི་ཡུལ་དུས་སོགས་དང་འབྲེལ་བའི་དཔྱད་ཞིབ།

ནང་དོན་གནད་བསྡུས། དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་ནང་དུ་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༤ཙམ་ལ་རྒྱ་གར་དུ་ཕྱིན་པ་དང་དེ་ནས་རིང་པོ་མ་ཕྱིན་པར་ཁོང་གིས་སྡོམ་པ་ཕུད་པ་འབྲེལ་བའི་གནས་ཚུལ་འགའ་སྟེ། སྡོམ་པ་ལྟུངས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་ཡུལ་དུས། མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཚིག་ཅིག་འཇོར་རྗེ་རོལ་རིག་ལ་བྲིས་པ་ཡིན་མིན་སོགས་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་ཡོད་ལ། དེ་འབྲེལ་ཁོང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་གཅིག་གྱུར་དང་གཏན་འཁེལ་ཆགས་མེད་པའི་སིངྒ་ལར་ཕྱིན་པའི་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་སྐོར་ལའང་ཟུར་དུ་རང་གི་ལྟ་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད།

གནད་ཚིག དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། སྡོམ་པ། མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར།

མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པ་ནི་ཁོང་གི་སྡོམ་པ་ལྟུངས་ཏེ་སྐྱ་སར་བབས་པ་དང་འབྲེལ་བ་ངེས་ཅན་ཞིག་མཆིས། བརྒྱ་ལ་ཁོང་སྐྱ་སར་མ་བབས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་རྩོམ་སྲིད་དུ་ཆུག་ཀྱང་། ཏུའུ་ཡུང་པིན་གྱིས“འཇུ་མི་ཕམ་ནི་རྙིང་མ་བའི་བླ་མ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཀྱང་རྙིང་མ་བའི་ཁྱིམ་དུ་འཁྲུངས་པས་འདི་ནི་ཁོང་གཉིས་པོས་འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་ཐུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་གལ་ཆེན་དུ་མཐོང”[1] ཞེས་པར་ཆ་འཇོག་ཆེར་མ་མཆིས་སྙམ། དེ་བས་ཁོང་གི་སྡོམ་པ་ལྟུངས་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་ཡུལ་དུས་སོགས་ལ་ད་དུང་དཔྱད་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་དེ། འདིར་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་གནད་དོན་འགའ་ལ་དཔྱད་ཞིབ་བྱས་ན།

གཅིག སྡོམ་པ་ལྟུངས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན།

ཕེ་ནེ་མུ་ཁར་ཇིས་བརྩམས་པའི《རཱ་ཧུལ་མཉམ་དུ་བོད་བསྐྱོད་ཟིན་ཐོ》རུ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གཙང་ནས་ཁམས་མོ་པ་སངས་སྒྲོལ་མ་དང་འཕྲད་པའི་ཚུལ་བརྗོད་སྐབས་སུ“དགེ་བཤེས་ལགས་མཛེས་མ་འདིའི་མཛེས་སྡུག་གིས་མྱོས་ནས་རང་གི་རྩ་ཆེའི་སྡོམ་པ་རྩ་མེད་དུ་གྱུར་སོང་ཟེར”[2]ཞེས་བྲིས་ཡོད་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྐབས་འདིར་（༡༩༣༨ལོ）སྡོམ་པ་བཏང་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་འདི་ཉིད་བདེན་དཀའ་ལ་གཉིས་སུ་འདིའི་ཚིག་རིས་ལ་གཞིགས་ན་ཕེ་ནེ་མུ་ཁར་ཇི་ཁོ་རང་ནས་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཁ་ནས་གོ་བའམ་ཡང་ན་དགེ་ཆོས་ལགས་ཀྱིས་སྐུ་རྩེད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་དེ་ལྟར་བརྗོད་པ་བདེན་པར་བཟུང་ནས་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་སྲིད་སྙམ། མ་ཟད་འདིའི་སྔོན་ལ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་རྩོམ་པ་པོར་ཐ་མག་སྤྲད་ཚུལ་དང་ལམ་ཁ་ནས་ཁོང་རྣམས་བོད་ཆང་འཐུང་བའི་གནས་ཚུལ་ཀྱང་བྲིས་འདུག་སྟབས་སྔ་ཕྱི་འགལ་ཡོད་ལ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྡོམ་པ་ཉམས་ཀྱང་མ་ཉམས་མདོག་བྱེད་མི་སྲིད་པ་ནི་ཁོང་སིངྒ་ལར་བཞུགས་དུས་སུ་རབ་བྱུང་གི་ཚུལ་མཛད་དེ་བཞུགས་ན་གཞན་གྱིས་བཀུར་བཟོ་དཔེ་མེད་པ་བྱེད་ངེས་ཡིན་ཡང་། དེ་ལྟར་མ་མཛད་པར་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་མངོན་གསལ་དུ་མཛད་པ་ཡིས་ཀྱང་གསལ་བཤད་བྱེད་ཐུབ། ཡང་དེར“ཡོན་ཏན་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་གྲྭ་པ་ཞིག་གི་ངག་ནས་དྲི་ལན་འདི་གོ་ནས་ངེད་གཉིས་ཀྱི་སྐད་ཆ་བཤད་མཚམས་ཀྱང་ཆད་སོང”[3]ཞེས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་སྐབས་དེར་ད་དུང་གྲྭ་པ་ཡིན་པའི་སྐོར་བྲིས་འདུག་པའི་གཏམ་འདི་གཉིས་བདེན་མིན་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཁ་ཚོན་གཅོད་དཀའ་ཡང་། དེབ་དེའི་སྒྱུར་པ་པོའི་འགོ་བརྗོད་ཀྱི་གཏམ་དུ་ཡང“རྩོམ་ཡིག་འདིའི་ནང་བོད་ཀྱི་གནས་སྟངས་སྤྱི་དང་མི་འདྲ་བ་རེ་ཟུང་འདུག་ཀྱང་མ་བཅོས་པར་རང་སོར་བཞག་ཡོད”[4]ཅེས་པ་བཞིན་སྤྱིར་བཏང་འདི་ཉིད་གནས་ཚུལ་དངོས་དང་མཐུན་དཀའ་ལ། གལ་སྲིད་ཁོང་སིངྒ་ལར་ཕྱིན་པའི་ལོ་ཚིགས་དང་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་རྩོམ་དུས་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་གཏན་འཁེལ་བྱུང་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཁ་གསལ་ར་སྤྲོད་ཡོང་ཐུབ།

གོང་འཁོད་དེ་ལས་གཞན་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་གི་ནང་དུ་ཁོང་སྐྱ་སར་ནམ་ཞིག་ལ་བབས་པ་དང་རྒྱུ་རྐྱེན་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་པ་སོགས་ཁ་གསལ་སྒོས་བྲིས་པ་ཞིག་ད་ཕན་ཁོ་བོས་མ་མཐོང་། ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་བརྩམས་པའི《དྲང་བདེན་གྱིས་བསླུས་པའི་སློང་མོ་བ》ཞེས་པ་རུ་དགེ་ཆོས་ཀྱིས་དགའ་རོགས་ཅི་ཙམ་བཙལ་བ་ལ་དཔྱད་པ་ཞེས་པའི་ས་བཅད་ཅིག་འདུག་ཀྱང་དེར་ཡང་སྡོམ་པ་བཏང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་སོགས་ལ་དཔྱད་མི་འདུག དེ་ཡང་འདིར་བཤད་པའི་སྡོམ་པ་ཤོར་བ་ཞེས་པའང“དེང་སང་འཇིག་རྟེན་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཤོར་བ་ལ་ངེས་པར་དུ་མོ་མཚན་གྱི་བྲོ་བ་མྱོང་དགོས་པར་འདོད་པའི་ལུགས་ཀྱི་ནག་སྡོམ་རགས་པ་དེ”[5] ལ་གོ་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་བསྟན་དུ་སྡོམ་པའི་མགོ་བོ་སྔ་ནས་མེད་ཅེས་པའང་ནག་སྡོམ་འདི་ལ་ཟེར་བ་མིན་འགྲོ་སྙམ། གསུང་རྩོམ་ཁག་ལས་ཀྱང་ཁོང་ནི་མོ་སྡོམ་ཤོར་ཏེ་སྐྱ་སར་བབས་པའི་ཟུར་ཞིག་ཕལ་ཆེར་མཐོང་ཐུབ། ཡང་སྡོམ་པ་ཤོར་བར་རང་གིས་མ་ཤེས་པར་ཤོར་བ་དང་ཤེས་བཞིན་བཏང་བ་སོགས་བྱེ་བྲག་གི་དབྱེ་བ་ཅུང་ཟད་རེ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། མ་ཤེས་པར་ཤོར་བ་དང་ཤེས་བཞིན་བཏང་བ་གཉིས་ལས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནི་ཤེས་བཞིན་བཏང་བའི་རིགས་དེ་ཡིན་ངེས།

དེ་ན་ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་ཁྲོད་དུ་སྡོམ་པ་གཏོང་འདོད་ཀྱི་བློ་བསྟན་ཡོད་པའི་རྩོམ་ཞིག་འདུག་གམ་ཞེ་ན། ཏན་ཏན་འདུག་སྟེ། དེ་ནི་ལྷོ་ཕྱོགས་བྷངྒ་ལའི་ཡུལ་དུ་བྲིས་པའི་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་རེད། སྙན་རྩོམ་དེའི་ནང་ཁོང་གིས་རང་ལ་མི་འདོད་ཁྲལ་བཞིན་ལྕི་བའི་བཙུན་གཟུགས་འདི་བསྐྱུར་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་མངོན་གསུམ་དུ་བསྟན་འདུག་ལ། ཡང་སྙན་རྩོམ་དེ་ལས་ཁོང་གིས་སྡོམ་པ་མ་ཤོར་བའི་སྔ་རོལ་དེར་བུད་མེད་ཅིག་ལ་སེམས་ཤོར་ཡོད་པའང་ཟུར་ནས་ཤེས་ཐུབ། སྙན་རྩོམ་གང་དེར། རི་བོ་སྒང་དྲུག་ལྗོངས་ནས་རི་དྭགས་བཞིན་འཁྱམས་ཏེ།། ཐག་རིང་རྒྱུས་མེད་མི་ཡི་རྒྱལ་ཁམས་སུ་བསླེབས་ནས།། མདོ་མེད་འཕྱོར་མོའི་ཕྱོགས་སུ་རང་སེམས་དེ་ཤོར་ནས།། དྲིན་ཆེན་ཕ་མ་བརྗེད་པའི་བུ་རུལ་ང་སྐྱོ་བ།། ཞེས་དང་། རང་ལ་ཁྲལ་བཞིན་ལྕི་བའི་བཙུན་གཟུགས་བསྐྱུར་འདོད་ཀྱི་སེམས་མཚོན་ཡོད་པ་ནི། ཆེ་འདོད་རེ་བའི་གཞི་མ་མེ་ནང་དུ་བསྲེགས་ཤིང་།། མི་འདོད་ཁྲལ་གྱི་བཙུན་གཟུགས་ཐལ་དོང་དུ་བསྐྱུར་ཏེ།། གང་དྲན་སེམས་རྗེས་འབྲངས་པ་སྨྱོན་པ་ཡི་སྤྱོད་པས།། ལྗོངས་དང་ལྗོངས་སུ་རྒྱུ་བའི་གུ་ཡངས་ཤིག་བྱུང་ན།། ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་ལས་བདེན་ཚུགས་པའི་དཔང་རྟགས་ཤིག་རྙེད་དུ་མེད། འདིའི་ན་སྒྲ་ནི་རེ་བ་དང་མ་འོངས་པར་འཇུག་པས་ན་སྙན་རྩོམ་འདི་རྩོམ་སྐབས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་ད་དུང་མི་འདོད་ཁྲལ་གྱི་བཙུན་གཟུགས་ཐལ་དོང་དུ་བསྐྱུར་མེད་པ་ཡིན་ངེས། དེ་ན་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་འདི་ཁོང་གིས་འཆར་སྣང་ཁོ་ན་དང་གཞི་མེད་གང་བྱུང་ལྟ་བུར་བརྩམས་པ་མ་ཡིན་པར་དུས་སྐབས་འདི་ནི་ཁོང་གི་མི་ཚེའི་ཁ་ཕྱོགས་འགྱུར་མཚམས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་འདུག་པས་སྙན་རྩོམ་འདི་ཉིད་ནད་མེད་འཁུན་པ་ཤོར་བའི་ལབ་བརྡོལ་ལྟ་བུར་ངོས་འཛིན་མི་རུང་བར། འདིས་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ཁ་སྐོང་དང་བྱེ་བྲག་གི་གནད་དོན་ཁ་ཤས་ལ་གསལ་བཤད་ཀྱང་ཞུ་ཐུབ་ཡག་ཅིག་འདུག་སྙམ།

འོན་ཀྱང་ཁོང་ག་དུས་ཤིག་ལ་བྷངྒ་ལར་སོང་བའི་ལོ་ཚིགས་ནི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་་མཛད་པ་ཁག་ཏུ་ཁ་མི་གསལ། ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༤—༡༩༣༨བར་ཞིག་ལ་མཛད་པ་མིན་ནམ་སྙམ། དེ་ཡང་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་དག་ལ་བལྟས་ན་ཁོང་ཀ་ལི་ཀ་ཏ་ནས་གཞང་ཁང་དུ་འགྲོ་མྱོང་འདུག་པས། སྨན་འཚོང་ཡང་བསྟེན་མྱོང་ཡོད་པ་འདྲ། ཁོང་གིས་དབྱིན་ཇིའི་བུ་མོར་ཐུག་རབས་དང་ཀ་ལི་ཀ་ཏའི་གཞང་ཁང་དུ་ཉི་ཧོང་གི་བུ་མོ་མཛེས་མ་འདུག་ཚུལ་སོགས་རྗེས་ནས་ཁོང་དང་འབྲེལ་འདྲིས་ཟབ་པའི་མི་དང་གླེང་མོལ་བྱས་འདུག ཁོང་གི་ཐོག་མའི་ས་བོན་འདེབ་ས་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་སྨད་འཚོང་མ་ཞིག་མིན་པའི་ངེས་པའང་མེད་མོད། འདི་ཙམ་ཚོད་དཔག་དང་འཆར་སྣང་བྱས་པ་ཁོ་ན་ལས་དོན་དངོས་ནི་གནས་སྐབས་རིང་ཕལ་ཆེར་རྟོག་ཐབས་བྲལ་ཏེ། ཡང་ན་ནི་ཁོང་རྒྱ་གར་ནས་འཕྲད་པའི་གང་ག་དེ་བ་དང་ཨ་ས་ལི་སོགས་གང་རུང་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་སྲིད།

འདིར་ཡང་ཞོར་དུ་ཞུ་འདོད་པ་ཞིག་ལ། འདོད་བསྟན་གྱི་ཚིག་ཅིག་ལ“དཀའ་བའི་གཞུང་བཤད་བྲམ་ཟེ་རྒན་པོས་བྱས།། མྱོང་བའི་དམར་ཁྲིད་ཁ་ཆེའི་བུ་མོས་བཏབ” [6] ཅེས་པའི“མྱོང་བའི་དམར་ཁྲིད”ཅེས་པ་ནི་དངོས་སུ་འཁྲིག་སྤྱོད་ཀྱི་ལས་ལ་ཞུགས་པར་གོ་དགོས་ཀྱང་། ཏུའུ་ཡུང་པིན་གྱིས་དེ་ལ“一名克什米尔女子为他提供了裸体经验（dmar khrid）” [7] ཞེས་མ་ཡིག་གི་ནང་དོན་དང་ཁྱོན་ནས་འགལ་བ་ཞིག་བྲིས་འདུག འདི་ལས་ཧོབ་ཁེན་སིས“一名克什米尔女子为他提供经验上赤裸的指导” [8] ཞེས་པ་དོན་དང་མཐུན་པ་ཡིན། མ་གཞི་ཏུའུ་ཡུང་པིན་གྱིས་ཀྱང་ཧོབ་ཁེན་སིའི་རྩོམ་ལ་ཟུར་ལྟ་བྱས་པ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་རང་འདོད་ཀྱིས་དེའི་ཚིག་རིས་རེ་གཉིས་ཤིག་བཅོས་པས་དོན་ཀྱང་རྦད་དེ་མི་མཐུན་པར་གྱུར་ཏེ། རང་ཉིད་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ་ལ་དེ་ཙམ་བྱང་ཆ་མད་པའི་རྔ་མ་ཕྱི་ལ་བསྟན་པ་རེད་དོ།།

འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཁོ་བོ་ནི་ངོ་ཚ་ཆུང་ཞིང་མོ་དད་ཆེ་བ་དང་སྨད་ཀྱི་གཏམ་ལའང་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སྐྱེ་བོ་ཕལ་བ་སྤྱི་དང་འདྲ་བར་ཁོང་ཡང་རང་བཞིན་ནས་བུད་མེད་དང་འདོད་པའི་ལས་ལ་དགའ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཁར། ཁོང་ནི་གཞན་གྱིས་ཕྱི་ས་འདོར་བ་ཡན་ཆད་ལ་ཞིབ་ཏུ་བརྟག་ཅིང་དཔྱོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་ཡུལ་ནས་རྒྱ་གར་ཚ་བའི་ཁུལ་དུ་འབྱོར་བའི་རྗེས་སུ་ཁོང་གིས་དེ་སྔ་བོད་ཡུལ་ནས་མ་མཐོང་པའི་ལྟད་མོ་མང་པོ་ཞིག་མཐོང་ཡོད་ངེས་ལ་བོད་ཡུལ་ནས་མ་ཤོར་བའི་སྡོམ་པའང་གནས་དེ་ནས་ཤོར་བ་ལ་ཞིབ་ཏུ་བསམ་ན་ཕྱི་ནང་གི་རྒྱུ་ཚོགས་མང་པོ་ཞིག་འགྲིག་འདུག་ཀྱང་འདོད། དེ་ན་ཁོང་གིས་སྡོམ་པ་གཏོང་དོན་ནི་ཧ་ལམ་བུད་མེད་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་དུ་ཡིན་འདུག་ཅེས་ཁ་ཚོན་བཅད་ཆོག་སྙམ།

གཉིས། སྡོམ་པ་ལྟུངས་པའི་ཡུལ་དུས།

སིངྒ་ལའི་གནས་ཡིག་དང་འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་སྐབས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྡོམ་པ་ཡོངས་སུ་ཕུད་ཚར་བ་ཤེས་ཐུབ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་དེ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་ཁོང་གིས་སྡོམ་པ་ཕུད་འདུག་པ་དངོས་སུ་བསྟན་ཡོད།

འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ནི“སྟག་གི་ལོའི་དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་སྨད་ལ། ཡུལ་དབུས་འགྱུར་བཅོམ་བརླག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ” [9] རུ་རྫོགས་པར་བྲིས་ཞེས་གསལ་བས་སྟག་གི་ལོའི་དགུན་ཟླ་འབྲིང་པོའི་སྨད་ནི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༩ ལོའི་སྤྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་དུ་ཁེལ་འདུག་ལ། འཁྲུངས་གཞིས་ཀྱིས་བསྒྲིགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་ནང་ཡོད་པའི་མཛད་པ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་སུ་བཀོད་པའི་ལོ་ཚིགས་དེ་ཡང་དག་པ་ཡིན་ལ། ལོ་རྒྱུས་ཕལ་ཆེ་བ་དང་རབ་བྱེད་ཞབས་བཏགས་མ། ཏུའུ་ཡུང་པིན་སོགས་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༨ལྟར་བྲིས་པ་ཡོད་པ་འདི་ནོར་བ་ཡིན་ནོ།།

འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ནང་དུ“སྡོམ་པའི་མགོ་བོ་སྔོན་ནས་མེད་མོད་ཀྱང་།། བརྫུ་ཡི་རྒྱུ་མ་ཉེ་དུས་འདི་རུ་ཆད།།” [10] ཅེས་པ་དང་། འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་རྩོམ་དུས་སུ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ཁོ་བོ་ནི“རང་དང་གཞན་གྱི་རིག་པའི་གནས་རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་ཅིང་། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པ” [11] ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཅེས་པར་གཞིགས་ན་འདིའི་གོང་རོལ་ཅིག་ནས་སྡོམ་པ་ཤོར་འདུག་པ་ཤེས་ཐུབ། མིན་ན་དེ་དུས་གཉིས་སྦྱོར་གྱི་བྲོ་བ་མྱངས་རུང་ཙམ་ཡིན་ན་མཐོང་ཐོས་མྱོང་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པ་ཞེས་བཤད་མི་སྲིད་དེ། ཁོང་ནི་གདེང་ངེས་ཅན་མེད་ན་བྱུང་རྒྱལ་དུ་སྨྲ་མཁན་ཞིག་མིན་པ་ནི་དེས་མཛད་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ་མཇལ་བས་ཀྱང་ངེས་པར་ཤེས་ནུས།

དེ་ཡང་སིངྒ་ལའི་གནས་ཡིག་གི་མཇུག་ཏུ་སྙན་ཚིག་མཛད་པར། “བཙུན་པའི་ཆ་ལུགས་རིང་ནས་ཡལ་གྱུར་ཅིང་།། འདུལ་བའི་སྤྱོད་ལམ་ཤུལ་དུ་མ་ལུས་ཀྱང་།། གནས་བརྟན་དགེ་སློང་ཚོགས་དང་མཇལ་བ་འདི།། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུར་ངེས།།”[12]ཞེས་འབྱུང་བས་ཁོང་སིངྒ་ལར་བཞུགས་དུས་སུའང་སྐྱ་སར་བབས་ནས་དུས་ཡུན་ངེས་ཅན་ཞིག་འགོར་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། འོན་ཀྱང་ཁོང་སིངྒ་ལར་སོང་བའི་ལོ་ཚིགས་ལའང་བཤད་ཚུལ་ཁ་ཤས་འདུག་སྟེ། ཧོར་ཁང་བསོད་ནམས་དཔལ་འབར་གྱིས་བྲིས་པའི《རྟོགས་བརྗོད་དག་པའི་སྣང་བ》རུ་རྒྱ་གར་ལ་ཕེབས་པའི་རྗེས་ནས་སིངྒ་ལར་སོང་ཞེས་པ་ལས་ཕེབས་པའི་ལོ་ཚིགས་དངོས་མི་གསལ། ཏུའུ་ཡུང་པིན་གྱིས་ལོ་ཚིགས་ངེས་གཏན་ཞིག་བཤད་མི་འདུག་ཀྱང་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༨ལོའི་སྔོན་ལ་སོང་བར་འདོད་པ་ནི་ཆེད་དེབ་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་གོ་རིམ་སྒྲིག་སྟངས་ལས་ཤེས་ཐུབ། རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་གྱིས་བྲིས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་དུའང་ལོ་ཚིགས་མི་གསལ། ཨ་སྔགས་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས“བོད་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་མེ་མོ་གླང（སྤྱི་ལོ་༡༩༣༧）སྟེ། དགུང་ལོ་སོ་ལྔའི་སྟེང་ཚོགས་པ་དེའི་བཀོད་སྒྲིག་ལྟར། ཡུལ་སིངྒ་ལར་ཕེབས་ཏེ་ལོ་གཅིག་དང་ཟླ་བ་བཞི་ཙམ་གྱི་རིང་དུ་སཾ་སྐྲྀཏའི་སྐད་ཡིག་གསན་སྦྱོང་གནང་བ་མ་ཟད་ཧིན་དྷིའི་སྐད་ཡིག་ཀྱང་སྦྱང་བརྩོན་བྱས” [13] ཞེས་པ་དང་། འཁྲུངས་གཞིས་ཀྱིས་བསྒྲིགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་དུ་མཛད་པ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་བཀོད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང“ལྕགས་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༠ལོར་ལྷོ་ཕྱོགས་སིངྒ་ལའི་གླིང་དུ་ཕེབས་ནས་གནས་བརྟན་ཆོས་ཀྱི་དགའ་བ་སློབ་དཔོན་དུ་བརྟེན་ཏེ་གནས་བརྟན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་གཞུང་ལ་ཐུགས་ཞིབ་གནང་ཞིང་། གྲགས་ཆེ་བའི་མདོ་དྷརྨ་པ་དའི་མདོ་ཕྲན་ཆོས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་པཱ་ལིའི་སྐད་ལས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར། སིངྒ་ལའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྒྱལ་ཁམས་རིག་པས་བསྐོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་གྱི་ཐང་མ་ཡང་གནས་འདིར་མཇུག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མཛད”[14] ཅེས་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་ལོ་གསུམ་ཙམ་གྱི་ཧེ་བག་འདུག དེ་བས་འདི་ནི་བརྟག་བྱ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད།

གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་རང་དུ་སིངྒ་ལའི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་རྩོམ་དུས་ཀྱི་ལོ་ཚིགས་གསལ་བོར་འཁོད་འདུག་སྟེ། སིངྒ་ལའི་གནས་བརྟན་པ་དག་གི་བསྟན་པའི་གནས་ཚད་འཆད་སྐབས་སུ“ད་ལྟ་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཤིང་སྤྲེལ（༡༩༤༤）འདི་བར་སྟོན་པ་འདས་ནས་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་གྱ་དྲུག་སོང”[15]ཞེས་པ་དང་གསེར་ཐང་མགོར“དེ་ལ་རང་ལོ་སོ་གཉིས་སུ་སོན་པ་བོད་ཀྱི་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཤིང་ཕོ་ཁྱིའི་ལོ་ལ། ཁོ་བོ་རྒྱ་གར་དུ་བརྟོལ་ཅིང་། ལོ་དེ་ནི་སིངྒ་ལ་གནས་བརྟན་པ་དག་གིས་བཞེད་པའི་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་དོན་དྲུག་པ་ཡིན་འདུག”[16] ཅེས་པའི་བར་ཏག་ཏག་ལོ་བཅུ་ཡས་མས་ཤིག་འགོར་འདུག་པས། རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཤིང་ཕོ་ཁྱིའི་ལོ་ནི་༡༩༣༣—༡༩༣༤བར་ཡིན་པས། གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མཛད་པའི་ལོ་ཚིགས་ནི་༡༩༤༠ལས་ཀྱང་འཕྱི་བ་ཤེས་ཐུབ། དེ་བས་གོང་འཁོད་འཁྲུངས་གཞིས་ཀྱིས་བསྒྲིགས་པའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་དུ་མཛད་པ་པོའི་ལོ་རྒྱུས་བཀོད་པ་རུ“ལྕགས་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༠ལོར་ལྷོ་ཕྱོགས་སིངྒ་ལའི་གླིང་དུ་ཕེབས་ནས་སིངྒ་ལའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྒྱལ་ཁམས་རིག་པས་བསྐོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་གྱི་ཐང་མ་ཡང་གནས་འདིར་མཇུག་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མཛད”ཅེས་པ་ནོར་བ་ཡིན་ནམ་དཔྱད། ཡང་འདོད་བསྟན་དུ“གཞོན་ནུ་མ་ལ་ཟླ་མཚན་དང་པོ་བབས་པའི་སྐབས་བྲམ་ཟེ་བོས་ཏེ་མཆོད་སྦྱིན་བྱེད་ཅིང་། ཁྱིམ་དུ་ཉེ་དུ་རྣམས་ལ་མགྲོན་ཆེ་གཏོང་བའི་སྲོལ་རྒྱ་གར་ལྷོ་དང་སིངྒ་ལ་གཉིས་གར་སྣང” [17] ཞེས་པར་གཞིགས་ན་ཁོང་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༩ཡར་སྔོན་ནས་སིངྒ་ལར་སོང་ཟིན་པ་མིན་ནམ་སྙམ་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་ཁ་ཚོན་གཅོད་མི་སྤོབ། གལ་ཏེ་ཨ་སྔགས་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བྲིས་པའི་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སུ་གསལ་བའི་ལོ་ཚིགས་དེ་ཡང་དག་ཡིན་ན་ཁོང་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༧ལོའི་ཡར་སྔོན་དུ་སྐྱ་སར་བབས་པའི་དཔང་རྟགས་རྙེད་པ་རེད། ཡིན་ཡང་ཁོང་སིངྒ་ལར་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་ཕྱིན་པ་དང་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་ནི་ཁོང་སིངྒ་ལར་བཞུགས་དུས་སུ་བརྩམས་པའམ་ཡང་ན་སིངྒ་ལ་ནས་ཕྱིར་ཐོན་རྗེས་བརྩམས་པ་གང་ཡིན་ད་དུང་བརྟག་ཡུལ་ཡིན། ཁོ་བོས་ཀྱང་དཔང་རྟགས་ཡང་དག་རང་གཞན་གཉིས་མགུ་བར་བྱེད་པ་ཞིག་མ་རྙེད་པས་དཔྱད་གཞི་ཙམ་ཞིག་འདིར་བཀོད་པ་ཡིན། མདོར་ན་སིངྒ་ལའི་གནས་ཡིག་གིས་ཀྱང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྡོམ་པ་ལྟུངས་ཏེ་སྐྱ་སར་བབས་པའི་ལོ་ཚིགས་ངེས་གཏན་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱེད་ཐབས་མེད་དེ། དོན་དུ་ཁོང་ག་དུས་ཤིག་ལ་སིངྒ་ལར་བསྐྱོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐག་མ་ཆོད་བར་དུ་གང་བྱུང་དུ་ཁ་ཚོན་གཅོད་མི་ཐུབ་སྙམ།

ད་དུང་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༥ལོའི་གསར་འགྱུར་མེ་ལོང་དུ་འཁོད་དོན། “རཱ་ཧུ་ལ་བྱ་བ་ལ་པཎྚི་ཏའི་མཚན་སྙན་ཡོད་དེ། ཉེ་བར་ཡང་འཇར་པན་དུ་ཕེབས་རྩིས་འདུག ཨ་མདོ་དགེ་བཤེས་དང་ཁོང་གཉིས་འབྲས་སྤུངས་ནས་ལྷན་དུ་རྒྱ་གར་ལ་ཕེབས་པ་རེད། ཨ་མདོ་དགེ་བཤེས་འདི་པ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མཁྱེན་རྒྱ་རབ་ཏུ་ཡངས་ལ་རི་མོའི་རིགས་ཀྱང་ཧ་ཅང་མཁས། ཁོང་རྡོར་གླིང་ལ་ཕེབས་ནས་བཞུགས་རྒྱུ་རེད།”[18] ཅེས་འདིའི་སྐབས་ཁོང་ལ་ད་དུང“ཨ་མདོ་དགེ་བཤེས”ཞེས་འབོད་པར་གཞིགས་ན་སྐབས་འདིར་ཁོང་ད་དུང་གྲྭ་པ་ཡིན་ནམ་བསམས་ཀྱང་། མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཁ་ཚོན་མི་ཆོད་དེ་གོང་དུ་ཞུས་པའི་རྒྱ་གར་བ་ཕེ་ནེ་མུ་ཁར་ཅིས་བརྩམས་པའི་《རཱ་ཧུལ་མཉམ་དུ་བོད་བསྐྱོད་ཟིན་ཐོ》ཞེས་པར་ཡང་མཁས་དབང་ཁོང་ལ་དགེ་བཤེས་ཀྱི་མིང་གིས་འབོད་ཀྱིན་འདུག ཡིན་རྒྱུར་ཁོང་རང་ཐེངས་གཉིས་པ་པཎྚི་ཏ་ར་ཧུ་ལ་དང་མཉམ་དུ་བོད་དུ་བསྐྱོད་སྐབས（༡༩༣༨）སྐྱ་སར་བབས་ཡོད་པ་ནི་སྐབས་དེར་བསྒྲོན་པའི་འདྲ་པར་ལས་ཀྱང་ཤེས་ཐུབ། གང་ལྟར་ཁོང་རྒྱ་གར་དུ་འབྱོར་ནས་ཅང་མ་འགོར་བར་སྡོམ་པ་ཤོར་འདུག་སྟེ། བྱེ་བྲག་གི་དུས་ཚོད་ནི་ཧོར་གཙང་འཇིགས་མེད་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༥—༡༩༣༦ཡས་མས་ཤིག་མིན་ནམ་སྙམ་ཞེས་ཚོད་དཔག་པ་ལས་ཞིབ་པ་ཞིག་གཏན་འཁེལ་བྱེད་མི་ཐུབ།

གསུམ། མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་ནང་གི་ཚིག་གཅིག

གོང་དུ་ཞུས་གསལ་ལྟར་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བྷངྒ་ལའི་ཡུལ་དུ་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་བརྩམས་དུས་སུ་ཁོང་གིས་ད་དུང་སྡོམ་པ་ཕུད་མེད་པའམ་ཡང་ན་ཕུད་ནས་དུས་ཚོད་མང་པོ་ལྷག་མེད་པར་ཕལ་ཆེར་ཁྲུན་ཐག་བཅད་ཆོག འདི་ལས་འཕྲོས་ཏེ་འབྲེལ་ཡོད་ཀྱི་དོན་གཞན་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་དུ་ཡོད་པའི་ཚིག་ཅིག་སྟེ།  ཁྲམ་དང་གཡོ་སྒྱུའི་རྩེད་མོ་དགུ་སྒྲིག་ཏུ་བྱས་ཏེ།། འབད་པ་བརྒྱ་ཡིས་སྒྲུབ་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་འདུན་མས།། ཡུན་རིང་བསྒུགས་པའི་མཐའ་ལ་སྟོང་བསླུས་སུ་བྱས་པའི།། ལོ་གསུམ་སྡུག་ལས་བྱས་པའི་ཨ་ཐང་ནི་ཆད་སོང་།། ཞེས་པའི་ཚིགས་བཅད་ཤོ་ལོ་ཀ་འདི་ཡོངས་གྲགས་ལ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་འཇོར་རྗེ་རོལ་རིག་ལ་བྲིས་པ་ཡིན་པར་སྨྲ། དེ་ཡང་ཁོང་གིས་རོལ་རིལ་ལ་དེབ་སྔོན་དབྱིན་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་རོགས་གནང་བར་དངུལ་མ་སྤྲད་པ་དང་པར་སྐྲུན་སྐབས་མིང་མ་བཀོད་པ་སོགས་རྒྱུ་མཚན་འགའ་ཞིག་ཀྱང་འདྲེན་གྱིན་ཡོད་མོད། མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་ནི་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལོ་༡༩༣༨ལོའི་སྔོན་ལ་བརྩམས་པ་གོང་གསལ་དུ་བཤད་པ་དེ་བཞིན་ཡིན་ལ། ཁོང་གིས་འཇོར་རྗེ་རོལ་རིག་ལ་དེབ་སྔོན་དབྱིན་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་རོགས་གནང་བའི་དུས་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༢ལོ་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཁོང་ཨ་རིར་ཕེབས་རྒྱུ་མ་རག་སྟབས་ཀུ་ལུར་ཕེབས་ནས་འཇོར་རྗེ་རོལ་རིག་ལ་རོགས་བྱས་འདུག

ཡང་ཉེ་ཆར་ཁོ་བོས་བོད་རིག་པ་དྲ་ཚིགས་ནས་ཨ་ལག་རྗེ་སྤྲུལ་བློ་གྲོས་ཆོས་བཟང་གིས་བྲིས་པའི ༼  དགེ་ཆོས་ཀྱི་བརྩམས་ཆོས་གསར་པ——དགེ་ཆོས་ཀྱི་འཕྲིན་ཡིག་ཕྱག་བསྟར་མ་ལས་འཕྲོས་པའི་གཏམ ༽   ཞེས་པའི་དཔྱད་རྩོམ་ཞིག་མཐོང་དེར་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ ལོར་བོད་ནས་འཇོར་རྗེ་རོལ་རིག་ལ་འཕྲིན་ཡིག་ཅིག་བསྐུར་བ་འཁོད་ཡོད་ལ། འཕྲིན་ཡིག་དེའི་ནང་དུ་ཁོང་གཉིས་མཉམ་དུ་བྲིས་པའི་དབྱིན་ཡིག་གི་སྟོང་ཉིད་སྐོར་གྱི་དཔེ་ཆ་ཞིག་ཡོད་པར་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་རང་ནས་ཐུགས་ཁུར་མཛད་གྱིན་ཡོད་པ་ལས་དེབ་སྔོན་སྐོར་ཟུར་ཙམ་གླེང་མེད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་། དེ་བས་ལྷག་པར་འཕྲིན་ཡིག་བྲིས་པའི་དུས་ཚོད་དང་ནང་དོན་གཉིས་ཆ་ནས་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་ནང་གི་ཚིག་དེ་འཇོར་རྗེ་རོལ་རིག་ལ་བྲིས་པ་མིན་པའི་ངེས་ཤེས་ཤིག་རྙེད། གལ་ཏེ་ཚིག་འདི་འཇོར་རྗེ་ལ་བྲིས་པ་ཡིན་ན་ངེས་པར་སྤྱི་ལོ་༡༩༤༥ ལོའི་རྗེས་སུ་བྲིས་པ་ཞིག་ཡིན་ངེས་པས་ཚིགས་བཅད་ཚན་པ་འདི་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་དང་ཚེག་བར་མཉམ་རྐྱེན་རྩོམ་སྒྲིག་པ་དག་གིས་ཚིགས་བཅད་ཐོར་བུ་འདི་མི་རྟག་དྲན་པའི་གསུང་མགུར་དུ་བཅུག་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་དོགས་པའང་མཆིས་ཏེ། འདི་ཙམ་ཞོར་དུ་ཞུས་པའོ།།

དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།

[1] 杜永彬，著，《二十世纪西藏奇僧—人文主义先驱更敦群培大师评传》[M] 中国藏学出版社 2000年，P251

[2] ཕེ་ནེ་མུ་ཁར་ཇིས་བརྩམས། ཇོ་ལེབ་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་བསྒྱུར། 《རཱ་ཧུལ་མཉམ་དུ་བོད་བསྐྱོད་ཟིན་ཐོ》[M] ཤོག་ངོས། ༢༡༨

[3] མཆན[2]པ་དང་འདྲ། ཤོག་ངོས། ༢༡༢

[4] མཆན[2]པ་དང་འདྲ། ཤོག་ངོས། ཤོག་ངོས། xii

[5]《དྲང་བདེན་གྱིས་བསླུས་པའི་སློང་མོ་བའི》ནང་གི་ཚིག

[6] མཛད་པ་པོ། ཨ་མདོ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། མི་ཕམ་འཇམ་དབྱངས་རྣམ་རྒྱལ། སློབ་དཔོན་གཟུགས་བཟང་། འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས། [M]མ་ཎི་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་ནས་པར་སྐྲུན་ཞུས། ༢༠༠༥ལོ། ཤོག་ངོས། ༡༡༠

[7] 杜永彬，著，《二十世纪西藏奇僧—人文主义先驱更敦群培大师评传》[M] 中国藏学出版社 2000年，P245

[8] 陈琴富（英译汉）《西藏欲经》[M]台湾大辣出版社，2003年，P123

[9] དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དང་འཇུ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ། འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས། [M] ཤོག་ངོས། ༡༠༢

[10] མཆན[9] དང་འདྲ། ཤོག་ངོས། ༡༠༠

[11] མཆན[9]དང་འདྲ། ཤོག་ངོས། ༡༠༢

[12] དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་མཛད། རྒྱལ་ཁམས་རིག་པས་བསྐོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་གྱི་ཐང་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།།[M]སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༩ལོ། ཤོག་ངོས། ༤༡༢

[13] ཨ་སྔགས་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བརྩམས། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། [M] སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༢ལོ། ཤོག་ངོས། ༥༥

[14] དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་མཛད། རྒྱལ་ཁམས་རིག་པས་བསྐོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་གྱི་ཐང་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། [M] སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༩ལོ། ཤོག་ངོས། ༤

[15] དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་མཛད། རྒྱལ་ཁམས་རིག་པས་བསྐོར་བའི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་གྱི་ཐང་མ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།། [M] སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༩ལོ། ཤོག་ངོས། ༣༨༡

[16] ཨ་སྔགས་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བརྩམས། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། [M] སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༢ལོ། ཤོག་ངོས། ༦

[17] དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་དང་འཇུ་མི་ཕམ་དགེ་ལེགས་རྣམ་རྒྱལ། འདོད་པའི་བསྟན་བཅོས། [M]  ཤོག་ངོས། ༢༧

[18] ཨ་སྔགས་ཚེ་རིང་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་བརྩམས། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ། [M] སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༢ལོ། ཤོག་ངོས། ༥༢—༥༣

– – – – –