བརྩམས་སྒྲུང་ནི་མིའི་གཉུག་གཤིས་འདོན་པའི་ཤེས་རབ་གཟུ་ལྡན་ཞིག་ཡིན།
འཇར་མན་སྐད་བརྡ་རིག་པ་བ་ཧཱིའེར་དྷི་ 赫尔德 ལགས་ཀྱིས་སྐད་ཆ་ནི་མིའི་རྩ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་གིས་བྱུང་བར་འདོད་ལ། དེ་ནི་དཔེར་ན་སྡོམ་ནག་གིས་སྡོམ་དྲྭ་ཕུན་ཚོགས་འཐེན་པའི་ནུས་པ་དང་། སྦྲང་མས་སྦྲང་རྩི་སྤུས་བཟང་དུ་གསོག་པ་སོགས་རང་བྱུང་གིས་ནུས་པ་རུ་མངའ་བ་ཇི་བཞིན་མི་ཉིད་སྲོག་ཆགས་ལ་གྱུར་པ་ནས་
གློ་བོའི་མངའ་འོག་གི་དོལ་པོ།
དོལ་པོ་ཞེས་པ་ནི། ནམ་གུང་ཚོ་གསུམ་དང་། བན་ཚང་ཚོ་གསུམ། མདོ་སྟག་ཚོ་གསུམ། རྟང་གཤོང་ཚོ་གསུམ་བཅས་དོལ་ཕྱོགས་གྲུ་བཞི་ལ་ཟེར། འདི་ཉིད་ཆགས་ཡུལ་ནི། གངས་རིན་པོ་ཆེའི་ཤར་ངོས་དང་། ཡང་ན། གློ་བོ་དང་མུ་ཁུམ་གཉིས་ཀྱི་དབར་ན་ཡོད། ལུང་པ་འདི་ཉིད་གནའ་སྔ་མོ་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་རབས་རིམ་བྱོན་རྣམས་ཀྱི་ཆབ་འབངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་།
གུར་གུམ་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ལ་དཔྱད་པ།
གསོ་བ་རིག་པ་ནི་བོད་ཀྱི་ས་ཐོག་ནས་འཁྲུངས་ཤིང་རིམ་པས་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ལ་དར་ཁྱབ་སོང་བའི་སྲོལ་རྒྱུན་སྨན་དཔྱད་རིག་པ་ཞིག་ཡིན། རིག་པ་འདིའི་རྩ་གཞུང་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་བཞི་འདི་ཡང་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་རྗེ་གཡུ་ཐོག་པས་བོད་ཀྱི་རང་འབྱུང་ཁམས་དང་། མི་རིགས། འཁོར་ཡུག་བཅས་ལ་གཞིགས་ཏེ་གདོད་མའི་བོད་ཀྱི་སྨན་དཔྱད་དང་།
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ནུབ་ཁུལ་གཏེར་ལམ་རྫོང་ཆུ་ཁོལ་ཤང་དུ་ཡོད་པའི་བང་སོའི་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ།
དཔྱད་རྩོམ་འདིར་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ནུབ་ཁུལ་གཏེར་ལམ་རྫོང་ཤེའུ་བང་སོའི་ནང་དུ། སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་8པ་ནས་9པའི་བར་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་བང་སོའི་དུར་རྫས་སྣ་ཚོགས་ཐོན་པ་སྟེ། བང་སོ་ཨང་དང་པོའི་ནང་99DRNMI1 དངུལ་དཀར་གྱི་ཐམ་ཀ་ཞིག་ཐོན་པ་དང་དེའི་ངོས་སུ་བོད་ཡིག་དཔོན་འ་ཞ་རྗེ་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་པ་དེ་དང་།
ལྟོས་གྲུབ་ཀྱི་རིག་པ་དང་དངོས་ཡོད་གནས་ལུགས་འཚོལ་ཞིབ།
ཆོས་དང་བླང་དོར་གྱི་གསར་བརྗེ་ནི་ཅི་ཞིག་གིས་གྲུབ་ཡོད་པ་ལ་མ་ལྟོས་གོང་། དངོས་ཡོད་གནས་ལུགས་[1]ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་དཔྱད་པ་གཏོང་གི་ཡིན། སོ་སོའི་འཚོ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་རང་ཉིད་རང་ལ་སྣང་སྟངས་དང་། རང་གི་སྤྱོད་ལམ་གྱི་ཐོག་ནས་སྣང་སྟངས་དེར་ཡ་ལན་ཇི་ལྟར་སྤྲོད་པའི་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེས་
བལ་ཊམ་གྱི་བྱུང་འཕེལ་ལོ་རྒྱུས་དང་བོད་ལ་བལ་ཊམ་འགྲོ་རྒྱུག་བྱས་པའི་གནད་དོན་སྐོར་ཆེ་ལོང་ཙམ་གླེང་བ།
སྔོན་གྱི་དུས་སུ་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མས་རང་རང་གི་ཡུལ་ལུང་གི་ཐོན་ཁུངས་རྣམས་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མཉམ་དུ་ཟོག་ལ་ཟོག་བརྗེའི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་ཚོང་འབྲེལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བཞིན། འཛམ་གླིང་མཐོ་སྒང་དུ་འཚོ་བའི་སྒང་པ་བོད་མི་རིགས་ཀྱང་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་གི་སྔོན་ནས་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་དཀར་ནག་དང་བལ་ཡུལ་སོགས་ལ་ཚོང་ཟོག་བརྗེ་ཚོང་
རྟག་བརྟན་གཟུངས་བསྡུས་ཀྱི་ར་མདའ།
བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༥༠ ཁྲུམས་སྟོད་ཟླ་བའི་ཡར་ཚེས་བརྒྱད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༣ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༣ ཉིན། རང་རེའི་སོག་པོའི་གྲྭ་བ་མེ་ར་མགོན་པོ་ Myaraigombo ལགས་ཀྱིས་དུས་ཚོད་བཀོད་སྒྲིག་གནང་བ་བཞིན། སོག་པོའི་ཨ་མ་སྒྲོལ་དཀར་ Dolgor ལགས་ཀྱིས། རྟག་བརྟན་གཟུངས་བསྡུས་ཤིང་དཔར་མ་སོག་ཡུལ་ཇོ་ནང་མ་དགོན་དུ་ཆེད་བསྐྱལ་གནང་ཡོད་པ་དེ་མཇལ་ཕྱིར་དང་།
མ་ཎིའི་ཨཱོྃ་ཡིག་ལ་འ་འདོགས་དང་ཟླ་ཚེས་བཞག་པ་ཡིག་ནོར་ཡིན་མིན་ལ་ཡང་བསྐྱར་དཔྱད་པ།
མ་ཎིའི་ཨཱོྃ་ཡིག་ལ་འ་འདོགས་ཐོབ་མིན་དེ་ཉེ་ཆར་གསར་དུ་གླེང་བ་ཞིག་མ་ཡིན་པར་ལོ་ངོ་བདུན་བརྒྱའི་ཡར་སྔོན་ནས་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ནས་རིམ་པས་གླེང་སློང་བྱས་པའི་གླེང་གཞི་རྙིང་ནག་ཁྱི་རྒན་སྔུན་གྱི་རུས་ཀོང་ལྟར་མ་ཆོད་མ་དོར་པ་ཞིག་སྟེ། དུས་རབས་༡༣་པའི་ནང་དུ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་《སྒྲ་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ》ལས།
ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་དང་ཚངས་མགུར་གྱི་མཐོང་སྣེ།
བོད་ཀྱི་སྙན་ངག་པའི་ཁྲོད་ནས་ཚངས་དབྱངས་རྒྱ་མཚོ་ནི་འཆིང་སྡོམ་གྱི་བཀག་རྒྱ་ལས་གྲོལ་ཏེ་འཆར་ཡན་གྱི་ལམ་དུ་ཞུགས་པའི་བདག་ཅན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཉག་ཅིག་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ཡང་ཁོང་ཉིད་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་ཡང་སྲིད་ངོས་བཟུང་བ་ནས་བྱིས་དུས་ཀྱི་རྩེ་གཡེང་ཞོགས་ཁའི་ཟིལ་བ་བཞིན་འཐོར་ནས། རྟག་ཏུ་གུ་དོག་དང་འཇིགས་སྣང་གི་ཁུད་དུ་ཉམ་ཆུང་གི་
ཁྱུང་རབས་ཡིག་ཚང་གསེར་སྒམ་མའི་སྐོར་གླེང་བ།
ཁྱུང་རབས《རྣམ་དག་ཤེལ་ཕྲེང》ལས“ཁྱུང་དཀར་ལྷ་མཆོག་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཡིས། ཁྱུང་པོའི་མ་ཡིག་གསེར་སྒམ་དང་། གཡུ་མགོ་མ་དང་། ཁྱུང་རབས་རྒྱས་འབྲིང་བསྡུས་གསུམ་དུ་འདུག་པ་དང་། ཞལ་བྱོན་སོགས་ནས་བསྡུས་ཏེ་བྲིས་པའོ།།”[1]ཞེས་དང་། ཤེ་ཙུ་རད་ཎས་བརྩམས་པའི《ཁྱུང་རབས》ལས“ཁྱུང་སེར་སྐུ་སྲུང་ལྷ་མཆོད་མཁན་པོ་ཡིས།