ལོ་རྒྱུས།

པད་དཀར་འཛིན་པ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའམ། རྩེ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ། མཁན་པོ་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ། པད་དཀར་འཛིན་པ་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ། མཁན་པོ་ཧུ་ཐོག་ཐུ་ངག་དབང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ། སྐུ་ཞབས་པད་དཀར་འཛིན་པ་སོགས་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སྣ་ཚོགས་པར་མངའ་བའི་མི་སྣ་འདི་ཉིད་ནི། དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་སྲི་དབང་གཡོ་འཁྱོམ་

བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ལོ་རྒྱུས་ནི་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་ཞིག་མིན་པར། གངས་ཀྱི་ཆུ་བོ་རིང་མོའི་བཞུར་རྒྱུན་ལྟར་མགོ་ཁུངས་གསལ་བའི་བྱུང་རབས་ཅན་ཞིག་ཡིན། དེའི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་བོད་མིའི་འགྲོ་བ་ཐོག་མར་བྱུང་བ་ནས་བརྩི་དགོས་ཤིང་། སྐབས་དེའི་ངག་རྒྱུན་གྱི་གླུ་གཞས་སོགས་འཕེལ་འགྱུར་རིམ་པར་བྱུང་བའི་ངག་ཐོག་རྩོམ་རིག་ལ་ཐུག་ཡོད།

དཔལ་༧རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་ཆོས་དབྱིངས་རྡོ་རྗེ་ནི། རྒྱལ་བ་ཀརྨ་པ་ཀར་རབས་བཅུ་པ་དེ་ཡིན་ཞིང་། སྐུ་རབས་འདི་ཉིད་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད་ནས་ཆེས་སྙོགས་འཛིངས་ཆེ་བའི་དུས་མཚམས་ལ་འཁེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་མི་སྣ་གལ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་ལ། མདོ་སྔགས་གསུང་རབ་དགོངས་འགྲེལ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བྲིས་འབུར་བཟོ་རིག་འདུ་བྱེད་ཕྱག་རྩལ་འབུར་དུ་ཐོན་པ་དང༌།

དཔྱད་རྩོམ་འདིར་བོད་ཀྱི་མཁས་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེས་རབས་སོ་བཞིའམ་སྐྱེས་པ་རབས་ཀྱི་བརྒྱུད་ཅེས་པའི་བསྟན་བཅོས་འདི་ཉིད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་སྐོར་ནས་སློབ་དཔོན་དཔའ་བོ་དང་སློབ་དཔོན་རྟ་དབྱངས་གཉིས་གང་ཟག་ཅིག་ཏུ་བཞེད་དེ། མཛད་པ་པོ་ཁོང་ཉིད་ཡིན་པ་དང་

དེ་ཡང་བོད་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཐང་གུར་རྒྱལ་རབས་（唐朝）དང་དུས་མཉམ་པ་ཞིག་སྟེ། རྒྱའི་《ཐང་ཡིག་གསར་མ་》ལས། “དུས་མཇུག་ཏུ་བོད་དང་ལི་ཡུལ་གཉིས་ཀ་རང་ས་ནས་འཇིག་པ་ན། ཐང་ཡང་ཉམས་ཤིང་རྒུད་པར་གྱུར།（ 晚節二姓自亡，而唐亦衰焉。）”[1]ཞེས་འབྱུང་ལ།

དེ་ཡང་བོད་ཡུལ་དུ་པཎྜི་ཏ་པདྨ་སཾ་བྷ་ཝས་བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་སྔ་ཕྱི་ཀུན་དང་མཉམ་དུ་བསྒྱུར་བ་ཆོས་ཚན་བརྒྱ་དང་བཞི། ལོ་པཎ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ལྕོགས་གནང་ནས་སྒྲ་རང་བསྒྱུར་གནང་བ་ཆོས་ཚན་ཉེར་བདུན། ཁོང་གི་ལྗགས་རྩོམ་ཆོས་ཚན་སོ་བཞི་བཅས་ཁྱོན་ཆོས་ཚན་བརྒྱ་དང་རེ་ལྔ་ཡོད་པ་རྣམས། ལོ་སྔ་མ་ཤིང་འབྲུག་ལོ་སར་སྐབས་

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༥ ལོའི་ཟླ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་བོད་གཞིས་ཀ་རྩེ་དིང་རི་རྫོང་དུ་ས་ཡོམ་གྱི་འཇིག་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་བརྟེན་ནས། བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་རྣམས་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་སར་བཞུགས་པའི་བོད་ཀྱི་གྲོགས་པོ་ཚོས་ས་ཡོམ་ཁྲོད་འདས་གྲོངས་སུ་སོང་བ་དང་། རྨས་སྐྱོན་ཕོག་པ། གར་སོང་ཆ་མེད་དུ་གྱུར་པའི་ཤུལ་ལུས་

དེ་ལ་ཐོག་མར་དུས་རབས་ ༡༦ པའི་ནང་དུ་རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་གྱི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་འབྲུམ་བུས་གཙོས་པའི་རིམས་ནད་ཀྱིས་སུན་གཙེར་ཇི་ལྟར་བཟོས་ཚུལ་རྩོམ་ཡིག་སྔ་མའི་ནང་དུ་རགས་རིམ་ཙམ་ཞུས་ཟིན་པས། ད་རེས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ (༡༦༦༣-༡༧༣༧) ཀྱི་རང་རྣམ་འོད་དཀར་ཅན་གྱི་ཕྲེང་བ་གཞིར་བཟུང་སྟེ།

དབུས་བཟའ་མཁའ་འགྲོ་མའི་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་ཀྱི་སྐོར་ལ་མི་མཐུན་པའི་ལུགས་གཉིས་ཙམ་འདུག    གཅིག་ནི་དབུས་བཟའི་རང་རྣམ་དང་རྣམ་ཐར་ཁ་སྐོང་སོགས་ཀྱི་ལུགས་དེ་དང་། དེ་ལས་གཞན་དབུས་བཟའི་གསུང་འབུམ་དག་སི་ཁྲོན་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་དཔར་དུ་བསྐྲུན་པའི་སྐབས་མགོ་ལོག་ཁུལ་གནའ་རྩོམ་བྱ་བའི་འགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་གིས་

དོལ་པོ་ཞེས་པ་ནི། ནམ་གུང་ཚོ་གསུམ་དང་། བན་ཚང་ཚོ་གསུམ། མདོ་སྟག་ཚོ་གསུམ། རྟང་གཤོང་ཚོ་གསུམ་བཅས་དོལ་ཕྱོགས་གྲུ་བཞི་ལ་ཟེར། འདི་ཉིད་ཆགས་ཡུལ་ནི། གངས་རིན་པོ་ཆེའི་ཤར་ངོས་དང་།  ཡང་ན། གློ་བོ་དང་མུ་ཁུམ་གཉིས་ཀྱི་དབར་ན་ཡོད། ལུང་པ་འདི་ཉིད་གནའ་སྔ་མོ་ཞང་ཞུང་རྒྱལ་རབས་རིམ་བྱོན་རྣམས་ཀྱི་ཆབ་འབངས་སུ་གཏོགས་ཤིང་།