སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྱུར་ལ་དཔྱད་པ།

སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྱུར་ལ་དཔྱད་པ།[1]

བརྡ་ཆད་གཙོ་བོ། སྙན་ངག  སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། འགྱུར་དཔྱད། གནའ་རྩོམ།

བརྗོད་བྱ་སྙིང་བསྡུས། དཔྱད་རྩོམ་འདིའི་ནང་གཙོ་བོར་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐད་དུ་སྒྱུར་མཁན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་དང་། སྒྲ་བ་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་སྔོན་འགྲོའི་ཚུལ་དུ་བརྗོད་དེ། ཁོང་གཉིས་དང་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་སུ་མན་ཤྲཱི་བཅས་ཀྱིས་བསྒྱུར་བའི་བོད་འགྱུར་དེ་ཉིད་དང་བོད་འགྱུར་གྱི་གཞི་འཇོག་སའི་རྒྱ་དཔེ་གང་ཡིན་གསལ་བར་མ་ངེས་ཀྱང་། ད་སྔ་ལག་སོན་བྱུང་བའི་རྒྱ་དཔེ་དག་ལས་དཔྱད་གཞིར་འོས་པ་གསུམ་བདམས་ཏེ་དེ་དག་དང་དཔྱད་བསྡུར་བྱས་ཡོད།  དེ་ཡང་སྐབས་སུ་བབ་པ་ནི་ལོ་ཆེན་བྱུང་ཆུབ་རྩེ་མོ་དང་སྒྲ་བ་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ་གཉིས་ཀྱི་བོད་འགྱུར་ལ་དཔྱད་པ་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པས། ད་སྔ་བར་དུ་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉར་ཞིབ་འཇུག་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པའི་ཁྲོད། འགྱུར་གྱི་གནད་དོན་བྱུང་རིགས་ཆེ་ཁག་ཟིན་ཐོར་བཀོད་པ་དག་ལས་གནད་ཆེ་བ་འགའ་དཔེ་མཚོན་དུ་བཀོད་དེ་བཤད་པར་འདོད་དོ། ། དེ་ལ་སྤྱིའི་ས་བཅད་ལྟ་བུར། ཐོག་མར་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ལོ་ཙཱ་བའི་སྐོར་བཤད་པ་དང་། དེ་ནས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དངོས་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ལོ་ཙཱའི་ལེགས་ཉེས་སྐོར་བཤད་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་སྟེ་བཤད་ཡོད། །

སྤྱིར་བཤད་པ།

དེ་ཡང་སློབ་དཔོན་ནག་མོ་ཁོལ་གྱིས་མཛད་པའི་སྙན་ངག་གི་བརྩམས་ཆོས་གྲགས་ཅན་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི།  བོད་སྐད་དུ་དཔང་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་གྲོས་བརྟན་པའི་དབོན་པོར་གྱུར་བ་ལོ་ཙཱ་བ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་དང་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ་གཉིས་ཀྱིས་དཔལ་ས་སྐྱའི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ།  རྒྱ་གར་གྱི་པཎ་ཆེན་སུ་མ་ན་ཤྲཱི་དང་ལྷན་དུ་བྱང་གི་བདག་པོ་ནམ་མཁའ་བརྟན་པའི་བཀའ་ལུང་བཞིན་བོད་ཀྱི་སྐད་དུ་བསྒྱུརད་ཅིང་།  སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་འདི་ད་བར་གྱི་ལེགས་སྦྱར་ལས་སྐད་ཡིག་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བ་ཐོག་མ་ལྟ་བུར་མངོན།   འགྱུར་གྱི་ཐད་ནས་བཤད་ན།  ཐད་སྒྱུར་ཤུགས་ཆེ་བས་བོད་སྐད་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་ཕལ་མོ་ཆེའི་དགོངས་པ་ལྟར་ན།  འགྱུར་ལེགས་པོ་རང་དུ་བརྩི་བ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་དགོངས་ཚུལ་འབྱུང་དོན་ཡང་འོག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལྟར་གཙོ་བོ་འགྱུར་དེ་བོད་སྐད་དུ་བྱུང་བ་ནས་དེང་གི་བར་འགྱུར་བཅོས་སོགས་ཀྱི་ཞབས་ཏོག་མེད་པས་ལན་པར་བདག་འདོད་དོ། ། དེ་ལྟ་ནའང་། སྐད་ཡིག་གཞན་གྱི་འགྱུར་དང་བསྡུར་ནས་བཤད་ན་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་བོད་འགྱུར་ནི་འགྱུར་རྩེ་གྲས་ཡིན་པར་དཔྱོད་ལྡན་དག་འདོད་པ་ལྟར་བདག་ཀྱང་ངོ་། །

གཅིག  སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ལོ་ཙཱ་བའི་སྐོར་བཤད་པ།

༡ ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ། (༡༣༡༥-༡༣༧༩)

ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་ནི་དཔང་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་ (༡༢༧༦-༡༣༤༢) ཡི་དབོན་པོ་ཡིན་ལ། བོ་དོང་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་རྒྱལ་མཆོག་ (༡༣༧༦-༡༤༥༡) ཁོང་གི་ཚ་བོ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས་ཀྱིས། “བྱང་ཆུབ་ཐུགས་ཀྱི་རྩ་བ་རབ་བརྟན་ཅིང་། །རྩེ་མོའི་ལྷག་བསམ་འབྲུའི་[འབྲས་བུའི་]ཁུར་གྱིས་ལྕི། །གཞན་ཕན་ལོ་འདབ་རྒྱས་པའི་གྲིབ་བསིལ་གྱིས། །ཉོན་མོངས་གདུང་སེལ་ཆོས་རྗེའི་ཞབས་ལ་འདུད། །”[2]ཅེས་ཀྱང་བསྟོད་པ་མཛད། ཁོང་གི་ཁུ་བོ་ཤོང་ལོ་ཙཱ་བས་“བུ་སྟོན་མཁས་པར་ཆེན་པོར་གཟིགས་ནས། རང་གི་དབོན་པོ་ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་ཁོང་ལ་སྦྱར་ཏེ། ཁྱོད་རང་དང་མཉམ་པ་ཞིག་བཟོས་གསུངས།[3]” དེ་ནས་“བྱང་རྩེས་བུ་ལས་སྒྲ་ཚད་དུས་འཁོར་སོགས་མཁས་པར་བསླབས། དེའི་སློབ་མ་ལོ་ཙཱ་བ་ནམ་མཁའ་བཟང་པོ། དེའི་སློབ་མ་སྒྲ་པ་ཐུགས་རྗེ་དཔལ་ཏེ། སྒྲ་སྙན་དངགས་ལ་སྐུ་དྲིན་ཆེའོ། །[4]”ཞེས་པ་ལྟར་ཐ་སྙད་རིག་གནས་ལས་སྒྲ་སྙན་ངག་ལ་སྐུ་དྲིན་ཆེ་བར་ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་བོ་གསུང་ངོ་།།

དེ་ཡང་ཆོས་འབྱུང་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཡིག་ཆ་དང་ཚིག་མཛོད་སོགས་ཕལ་མོ་ཆེར་ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ་༡༣༠༣ལོར་བྱས་འདུག་ཅིང་། དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཀྱི་ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་ངོ་སྤྲོད་སྐབས་སུའང། “དཔང་ལོ་ཙཱ་བའི་དབོན་པོ་འདི་ཉིད་ལ་སྟོད་ཟུར་ཚོ་ཞེས་པར་ཡབ་གཞོན་ནུ་དཔལ་བཟང་། ཡུམ་དཔང་ལོའི་ལྕམ་མོ་ཡེ་ཤེས་སྨན་ནེ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ཆུ་ཡོས་(༡༣༠༣)ལོར་སྐུ་བལྟམས།[5]” ཞེས་གསལ་ནའང་། དྲུང་བཞི་ཐོག་པ་ཆེན་པ་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་བོ་བའི་ཞལ་སྔ་ནས་དང་། དྲུང་སྤྱན་སྔ་རིན་པོ་ཆེ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་བོ་བའི་ཞལ་སྔ་ནས་བཀས་བསྐུལ་བའི་ཞལ་ངོར། ཤེལ་དཀར་ཆོས་སྡེའི་མཁན་ཐོག་གསུམ་པ་ལོ་ཆེན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་(༡༣༥༢-༡༤༠༥)མཆོག་གིས་ལྕགས་མོ་བྱའི་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༨༡ ལོ་སྟེ་དགུང་ལོ་ ༣༠ ལ་ཕེབས་པའི་ལོར་མཛད་པའི་རྣམ་ཐར། ཆོས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་རྣམ་པར་ཐར་བ་སྣང་བ་སྤེལ་བ་ཞེས་བྱ་བར་“བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིའི་སྐུ་སྐྱེ་བ་བཞེས་པའི་ཡུལ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དུ་མ་བྱོན་ཞིང་བསྟེན་པའི་གནས་ལས་སྟོད་ཀྱི་ཆ་ཟུར་ཚོ་ཞེས་གྲགས་པའོ།། འདིའི་ཡབ་ཀྱི་མཚན་ནི་གཞོན་ནུ་དཔལ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཡུམ་ནི། ཆོས་ཀྱི་རྗེ་མཁས་པའི་དབང་པོ་དཔང་ལོ་ཚ་བ་ཆེན་པོ་དཔལ་ལྡན་བློ་གྲོས་བརྟན་པའི་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་ཀ་གཅིག་པའི་ལྕམ་མོ། ཇོ་ལྕམ་ཡེ་ཤེས་སྨན་ནེ་ཞེས་པ་སྟེ། ཡབ་ཡུམ་གཉི་གའང་རང་བཞིན་བཟང་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་ཡུམ་ནི་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཆོས་མང་པོ་ལུང་སྟོན་པར་ཡང་བྱེད་ལ། ཡུལ་དེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཁའ་འགྲོ་མར་ཡང་འཛིན་ཏོ།། འདི་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའི་ཚེ། ཡུམ་གྱི་རྨི་ལམ་དུ་ཉི་མ་ཤར་བ་དང་རི་མཐོན་པོ་ལ་འཛེགས་པ་དང་གཡུ་ཆེན་པོ་བཏགས་པ་དང་གཏོར་མ་བཏང་བ་ལ་སོགས་པ་རྨི་ཞིང་། དངོས་ཉིད་དུའང་ལུས་སེམས་བདེ་བར་གྱུར་པ་སོགས་ངོ་མཚར་ཞིང་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་དགེ་མཚན་དུ་མ་དང་བཅས་ཏེ། ཤིང་མོ་ཡོས་ཀྱི་ལོ་བལྟམས་པར་གྱུར་ཏོ།།[6]” ཞེས་གསལ་བས། ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་ཤིང་མོ་ཡོས་ཞེས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་གསུངས་ཤིང་། ཤིང་མོ་ཡོས་ཀྱི་ལོ་དེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༡༥ ཡིན་གྱི། ༡༣༠༣ མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་ལོ་ ༡༣༠༣ ནི་ཆུ་ཡོས་ཡིན་ནོ།། ཡང་དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཀྱི་མཇུག་གི་ལོ་ཚིགས་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་ལས། “ཆུ་ཡོས། སྤྱི་ལོ་ ༡༣༠༣ གྲུབ་ཐོབ་རྡོ་རྗེ་དང་། འཁྲུལ་ཞིག་དྷརྨ་སེང་གེ་གཤེགས། ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་འཁྲུངས་ཞེས་མཁས་དབང་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེའི་བསྟན་རྩིས་ལས་གསུངས།[7]” ཞེས་འཁོད་འདུག་པས། ཁོང་གིས་ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༠༣ ལོར་མཛད་པའི་ཁུངས་དེ་ཡིན་སྣང་། དེས་ན་དུང་དཀར་མཆོག་གིས་ཨ་ལགས་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་མཆོག་གི་བསྟན་རྩིས་ལ་གཏུགས་ཤིང་། དེབ་སྔོན་དང་མང་ཐོས་ཀླུ་སྒྲུབ་རྒྱ་མཚོའི་བསྟན་རྩིས་གསལ་བའི་ཉིན་བྱེད་དུའང་[8]ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་ཆུ་ཡོས་ལ་བྱས་འདུག་པས། བསྟན་རྩིས་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་ཁུངས་ཀྱང་དེ་ལ་གཏུགས་འདུག་གམ་སྙམ་མོ། །དེབ་སྔོན་སོགས་སུ་འཁྲུངས་ལོ་ཆུ་ཡོས་ལ་བྱས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མ་ངེས་ཀྱང་། དེང་ཡོངས་གྲངས་སུ་ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་འཁྲུངས་གཤེགས་ལོ་ཚིགས་ཆུ་མོ་ཡོས་(༡༣༠༣)དང་ལྕགས་ཕོ་སྤྲེའུའི་ལོ་(༡༣༨༠)བྱེད་ཅིང་། དགུང་གྲངས་༧༨པ་ལ་གཤེགས་པར་བཤད་པ་འདི་དེབ་སྔོན་གྱི་ལུགས་གཞིར་བཞག་པར་སྣང་ངོ་། །གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་གིས་མཛད་པའི་རྣམ་ཐར་སྣང་བ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་དེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༡༥ ལ་འཁེལ་བར་ངེས་པ་གོང་དུ་བཀོད་པ་ཟིན་ནོ།། མཁས་དབང་དུང་དཀར་མཆོག་གིས་ཀྱང་། ལོ་ཚིགས་དྭངས་ཤེལ་མེ་ལོང་དུ། “ཤིང་ཡོས། སྤྱི་ལོ་ ༡༣༡༥ ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་འཁྲུངས་སམ་བརྟག[9]”ཅེས་བསྟན་འདུག་པས། རྣམ་ཐར་སྣང་བ་སྤེལ་བ་མཇལ་ནས་བཀོད་པར་ངེས། དེ་བས་རྣམ་ཐར་སྣང་བ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་ཤིང་མོ་ཡོས་ཏེ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༡༥ ཡིན་དགོས་པར་སྣང་ངོ་།།

དེ་ཡང་ལོ་ཆེན་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་གཤེགས་མིན་སྐོར། རྣམ་ཐར་སྣང་བ་སྤེལ་བར་“རྟག་འཛིན་ཅན་རྣམས་ངེས་འབྱུང་སྐྱེད་པ་དང་ལེ་ལོ་ཅན་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་དོན་གྲུབ་ཀྱི་ལོ་སྟ་[རྟ་]པའི་ཟླ་བའི་ཉི་ཤུའི་ཐོ་རངས་ཉི་ཤུ་གཅིག་གི་དང་པོ་སྐྱ་རེངས་འཆར་ཀ་ཕྱིའི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་ཉེ་བ་ན་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མི་འགྱུར་བའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རོ་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོ་མངོན་དུ་མཛད་ནས་སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་མཐའ་དབུས་དང་བྲལ་བའི་འོད་གསལ་ཆེན་པོའི་ངང་ལ་དཔའ་བོ་དང་མཁའ་འགྲོའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བསུ་བ་དང་བཅས་ཏེ་ནུབ་ཕྱོགས་དབུ་[ཨུ་]རྒྱན་གྱི་ཞིང་དུ་གཤེགས་སོ་ཞེས་ཐོས་[10]”ཞེས་པ་ལྟར་ན། དོན་གྲུབ་ཀྱི་ལོ་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༧༩ ལོར་དགོངས་པ་རྫོགས་པ་གསལ་ནའང་། ལོ་ཆེན་དགུང་ལོ་དུ་བཞུགས་མི་གསལ་ལ། དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་དུ། གཤེགས་ལོའི་སྐོར་ཡོངས་གྲགས་ལྟར་ ༡༣༨༠ ལས་གཞན་དུ་གསུངས་པ་མི་འདུག་གོ ། དེ་ཡང་ཤེལ་དཀར་ཆོས་འབྱུང་དུ་དམ་པ་འདི་ཉིད་དགུང་ལོ་དོན་བདུན་པ་[11]དང་མང་ཐོས་ཀྱི་བསྟན་རྩིས་དང་དེབ་སྔོན་དུ་དོན་བརྒྱད་པ་ལ་སྐུ་གཤེགས་པར་བཤད་པ་དེ་ནི་དགུང་གྲངས་ཧྲིལ་བོ་ཡིན་མིན་དང་རང་ལོ་བརྩིས་མ་བརྩིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་དུ་འདོད་དོ། །

ཡོངས་གྲགས་ལྟར་གྱི་འཁྲུངས་གཤེགས་ལོ་ཚིགས་ ༡༣༠༣ ནས་༡༣༨༠ བར་བྱས་ན། ལོ་ཆེན་དགུང་ལོ་ ༧༨ ལ་གཤེགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གོང་ཞུས་ལྟར་དེབ་སྔོན་གྱི་ལུགས་ཡིན་པ་གསལ་བ་སྟེ། དེའི་ཁུངས་གང་ཡིན་མ་ངེས་ཀྱང་།  རྣམ་ཐར་སྣང་བ་སྤེལ་བ་རང་གཞིར་བྱས་ན། ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་ལོ་ ༡༣༡༥ ལོ་དང་གཤེགས་ལོ་ ༡༣༧༩ ལོར་ཡིན་པས།  ལོ་ཆེན་བྱང་རྩེ་དགུང་ལོ་ ༦༦ ལ་གཤེགས་དགོས་པས་དེབ་སྔོན་གྱི་ལུགས་དེ་ནི་དཔྱད་པའི་གཞིའོ། །དེ་ཡང་ལོ་ཆེན་གྱི་འཁྲུངས་གཤེགས་ལོ་ཚིགས་འདི་ཁོང་གི་སློབ་མ་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་རང་རྒྱུས་ཆེ་བ་དང་། དགོངས་པ་རྫོགས་ནས་ཅང་མ་འགྱངས་པའི་སྤྱི་ལོ་ ༡༣༨༡ ལོར་རྣམ་ཐར་འདི་ཉིད་མཛད་པར་གསལ་བས་འདི་ཉིད་ཁུངས་བཙུན་པར་ངེས་སོ་སྙམ་མོ།།

ཁོང་གི་བླ་མ་གྲགས་ཅན་རྣམས་ནི་དཔང་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་(༡༢༧༦-༡༣༤༢) དང་། དོལ་པོ་བ་ཤེས་རབ་རྒྱལ་མཚན་(༡༢༩༢-༡༣༦༡) དང་། རྒྱལ་སྲས་ཐོགས་མེད་བཟང་བོ་ (༡༢༩༥-༡༣༦༩) དང་། བུ་སྟོན་རིན་ཆེན་གྲུབ་ (༡༢༩༠-༡༣༦༤) དང་། མཆིམས་བློ་བཟང་གྲགས་པ་ (༡༢༩༩-༡༣༧༥) དང་། སྤང་ཁང་བ་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དང་། ས་བཟང་མ་ཏི་པཎ་ཆེན་བློ་གྲོས་རྒྱལ་མཚན་(༡༢༩༤-༡༣༧༦)སོགས་ཡིན།

ཁོང་གི་སློབ་མ་གྲགས་ཅན་འགའ་བགྲང་ན། སྟག་ལུང་ལོ་ཙཱ་བ་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ། སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ། ཁོང་གི་དབོན་པོ་དང་རྣམ་ཐར་འབྲི་མཁན་ལོ་ཙཱ་བ་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་ (༡༣༥༢-༡༤༠༥) དང་། རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས་(༡༣༤༩-༡༤༡༢) དང་། རྗེ་ཙོང་ཁ་བ་བློ་བཟང་གྲགས་པ་(པར༢[12]) (༡༣༥༧-༡༤༡༩) སོགས་ཡོད་དོ།། ཁོང་གི་འགྱུར་རྩོམ་ལ། གྲགས་ཆེ་བ་ཀ་ལཱ་བའི་མདོའི་འགྲེལ་བ་སློབ་མ་ལ་ཕན་པ། སློབ་དཔོན་ནག་མོ་ཁོལ་གྱིས་མཛད་པའི་སྙན་དངགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། ནམ་མཁའ་བཟང་བོ་དང་ལྷན་དུ་བསྒྱུར་བའི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ཞི་བས་མཛད་པའི་སྡེབ་སྦྱོར་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས། ཀ་ལཱ་བའི་བྱིངས་ཀྱི་མདོ་དང་དེ་བཞིན་གང་བ་ཟླ་བའི་ཞབས་ཀྱིས་མཛད་པའི་བྱིངས་ཀྱི་མདོ། ལུང་སྟོན་པ་ཙནྡྲ་བའི་མདོ་སོགས་ཡོད།

༢ སྒྲ་བ་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ། (༡༣༣༣-༡༣༧༩)

སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྱུར་བྱང་དུ་ལོ་ཙཱ་བའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི། ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་སློབ་མ་ཡིན། སྟག་ལུང་ཆོས་རྗེ་ནམ་མཁའ་དཔལ་བཟང་མཆོག་ནི་ཡབ་ཡོན་བདག་ཡེ་ཤེས་རིན་ཆེན་དང་ཡུམ་ཕྱུག་མོ་དཔལ་ལེའི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཆུ་བྱ་(༡༣༣༣)ལོར་འཕན་པོ་དར་ཡུལ་དུ་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ལྔ་ཙམ་ལ་ཕེབས་སྐབས་གཞན་སྡུག་བསྔལ་བ་གཟིགས་ཚེ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་འཁྲུངས་ནས་སྤྱན་ཆབ་ཕྱུང་བའི་བག་ཆགས་བཟང་བོ་རང་བཞིན་དུ་གསལ། དགུང་ལོ་བདུན་ལ་ཕེབས་སྐབས་མཁན་པོ་བླ་མ་ནམ་ལེགས་པ་དང་། སློབ་དཔོན་དོན་ཡོད་པ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་། མཚན་ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་བོ་ཞེས་གསོལ། དགུང་ལོ་བརྒྱད་པ་ལ་མངོན་ཤེས་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཅུ་པ་ལ་རྟགས་ཀྱི་ཊཱིཀྐ་མཆན་ལ་སོགས་པ་གསན་པས་སྦྱོར་དྲུག་ལས་བྱུང་བའི་རྟགས་རྣམས་མ་བསྒོམས་པ་མངོན་དུ་གྱུར། དགུང་ལོ་བཅུ་གཅིག་པ་ལ་སྐུ་སྐྱེ་སྔ་མ་གང་དུ་འཁྲུངས་པ་ལྷང་ལྷང་དྲན་སྣང་བསྐྱེད། དུས་ཕྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བཞུགས་པ་ན་འདས་མ་འོངས་རྣམས་ཀྱང་མཁྱེན། དགུང་ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ལ་ཆོས་རྗེ་བླ་མ་དང་། ལོ་ཆེན་བྱང་རྩེ་ལ་དུས་འཁོར། སྤྱོད་འཇུག་དང་། ཐུབ་པའི་དགོངས་རྒྱན་སོགས་གསན་པས་ཚར་རེ་ལ་ཐུགས་སུ་ཆུད། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་ལ་ལྷ་སར་ཕེབས་ནས་ཏོ་སྟན་མཁན་ཆེན་བཀྲས་ཚུལ་བ། ལས་སློབ་ཚུལ་བླ་མ། སློབ་དཔོན་སྟོན་རྒྱལ་རྣམས་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུའི་བར་དུ་དབྱར་ཆོས་དགུན་ཆོས་མ་ཆག་པར་དུས་འཁོར། བརྟག་གཉིས་སྤྱོད་འཇུག ཐུབ་པའི་དགོངས་རྒྱན། སྐྱེས་རབས་ལམ་འབྲས་གསུངས། དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་པ་ལྕགས་གླང་ (༡༣༦༡) ལོར་སྟག་ལུང་གི་གདན་སར་ཕེབས་ནས་ལོ་བཅོ་ལྔའི་རིང་ཚོགས་པ་བསྐྱངས། སྦྱོར་དྲུག་གི་ཁྲིད་ཡིག་ངོ་སྤྲོད། རྩིས་ཡིག་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་བཅོས་མང་བོ་མཛད། ཟབ་མོའི་གདམས་པས་ཀྱང་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལེགས་པར་བསྐྱངས། གཙོ་བོར་སྐུ་མཚམས་ཁོ་ན་ལ་བཞུགས། དགུང་ལོ་བཞི་བཅུ་ཞེ་གསུམ་བར་གདན་སར་བཞུགས་རིང་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་འཕེལ་ཞིང་དར་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང་། དེ་ནས་རིན་པོ་ཆེ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བརྩེགས་པ་གདན་སར་བཞུགས་སུ་གསོལ་ནས་སེ་གླེར་ལོ་བཞི་བཞུགས། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བདེ་མཆོག་དང་གཤེད་དམར་ལ་མཛད། རྫོགས་རིམ་སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་དྲུག་པ་ལ་མཛད། རྗེ་འདི་ཉིད་སྒྲ་ཚད་དུས་འཁོར་རྣམས་ལ་མཁས་ཤིང་། དུས་འཁོར། ཀ་ཙན། སྙན་ངག སྡེབ་སྦྱོར་སོགས་ལ་བཤད་པ་མང་དུ་མཛད། དེའི་བཤད་རྒྱུན་དབུས་སུ་ཆེས་ཆེར་དར། དགུང་ལོ་ཞེ་བདུན་བཞེས་པ་ ༡༣༧༩ལོར་གཤེགས་པར་བཤད།

ཁོང་གི་བླ་མ་གྲགས་ཅན་དག་ནི། བློ་གྲོས་བརྟན་པ་དང་། ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ། སྙན་ངག་མཁན་སུ་མན་ཤྲཱི་སོགས་ཡིན་ལ། སློབ་མ་གྲགས་ཅན། བོ་དོང་པཎ་ཆེན་[13]དང་། ཐུགས་རྗེ་དཔལ་དང་། བཀྲ་ཤིས་དཔལ་བརྩེགས། ཤེས་རབ་དཔལ་བ་སོགས་ཡོད། རྗེ་རིན་པོ་ཆེས་འདི་ལ་སྙན་དངགས་གསན་པར་རྣམ་ཐར་དག་ཏུ་གསལ་བར་མ་ཟད། རྟག་ཏུ་ངུའི་རྟོགས་བརྗོད་ཀྱི་མཇུག་བྱང་དུའང་། ཇི་སྐད་དུ། “སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་ནམ་མཁའ་བཟང་པོ་(པར༣[14])དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས་ཀྱི་དྲིན་ལས། སྙན་ངག་དང་ཚིག་རྒྱན་གྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་བློའི་སྣང་བ་ཐོབ་པ། ཤར་ཙོང་ཁ་པ་བློ་བཟང་གྲགས་པའི་དཔལ་གྱིས་ཆོས་གྲྭ་ཆེན་པོ་བདེ་བ་ཅན་དུ་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་པ་ནི་བློ་གྲོས་ཀྱི་བང་མཛོད་སྔགས་དང་མཚན་ཉིད་དུ་མའི་ནོར་བུས་གཏམས་པའི་སྙན་དངགས་མཁན་ཚྭ་ཁོ་ངག་དབང་གྲགས་པའོ།།”[15] ཞེས་གསལ་བ་བཞིན་ནོ།།

དེ་བཞིན་དུ། རྟོགས་ལྡན་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི་རྗེའི་རྣམ་ཐར་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས་སུ། “འོལ་ཁ་ལ་སོགས་པར་བོ་དོང་བ་སྒྲ་པ་ནམ་བཟང་ལ་ཀ་ལཱ་པ་དང་།ཙནྡྲ་པ་སོགས་པ་ལ་གསན་ནས་མཁས་པར་མཁྱེན་ཀྱང་དངོས་སུ་ཞལ་གྱིས་མ་བཞེས་སོ།།”[16] ཞེས་དང་། ཡང་། “དེ་ཡང་དེ་ཉིད་ལ་མེ་ལོང་མ་ལ་སོགས་པ་སྙན་ངག་གི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་གསན་ནས་ཐུགས་སྦྱོང་མཛད་པས་ཤིན་ཏུ་མཁས་པར་གྱུར་ནས། དེ་དུས་དབྱངས་ཅན་མ་ལ་བསྟོད་པ། པདྨའི་བཞིན་ལ་གཡོ་བའི་བུང་བའི་མིག།། ཅེས་སོགས་མཛད་པས། རྒྱན་གྱི་ཉམས་འཆར་ཞེས་གྲགས་སོ།། དེའི་ཕྱི་ལོ་སྤྱན་སྔ་གྲགས་བྱང་བ་སྐུ་གཤེགས་ནས་མི་དཔོན་བླ་དཔོན་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་ཐར་ཞིག་རྩོམ་པར་ཞུས་པར་རྟོགས་བརྗོད་ལྷུན་པོ་ཞེས་པ་བརྩམས་པས། འདི་ལས་ལྷག་པའི་སྙན་ངག་མེད་ཅེས་གྲགས་སོ།།”[17] ཞེས་སོགས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ།།

གཉིས་པ།  སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ལོ་ཙཱའི་ལེགས་ཉེས་སྐོར་བཤད་པ།

 དེ་ཡང་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་སྙན་ངག་འདི་བྱང་གི་བདག་པོ་དཔོན་ཆེན་ནམ་མཁའ་བརྟན་པའི་བཀའ་ལུང་ལྟར། ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་དང་སྒྲ་བ་ནམ་མཁའ་བཟང་བོ། རྒྱ་གར་གྱི་པཎྜི་ཏ་སུ་མ་ན་ཤྲཱི་གསུམ་གྱིས་དཔལ་ས་སྐྱའི་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་མོར་བསྒྱུར་བ་འགྱུར་བྱང་ལས་གསལ་བ་ལྟར་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་མཁས་པའི་མཛད་སྤྱོད་ཇི་ལྟར་བསྐྱངས་ཚུལ་ནི་གོང་དུ་ལོ་ཙཱ་བའི་ལོ་རྒྱུས་བཤད་པའི་ཚེ་སོང་བ་ལྟར་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པའི་ལོ་ཙཱ་བའི་འགྱུར་ལ་དཔྱད་པ་ནི་འོས་པ་དེ་ཙམ་མི་ཆེ་ཡང་། གཅིག་ན་འགྱུར་འདི་དུས་རབས་བཅུ་བཞི་བའི་དཀྱིལ་དུ་བསྒྱུར་ཚར་བའི་རྗེས་ནས་དེང་གི་བར་དུ་འགྱུར་བཅོས་ལ་སོགས་པའི་ཞབས་ཏོག་ཆེར་བསྒྲུབ་ཐུབ་མི་འདུག་པ་ལ་བརྟེན་ནས། འགྱུར་ནོར་བ་རེ་འགའ་སྣང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ཞུ་ཆེན་པ་དང་ཡི་གེ་བ་དག་གིས་སྒྱུར་བཅོས་གང་འཚམས་བྱས་པ་ལྟ་བུར་སྣང་བ་དག་ལ་དཔྱད་པ་རེ་བྱེད་དགོས་རྒྱུ་ནི་ཁ་ཚ་དགོས་གཏུགས་ལྟ་བུར་མཐོང་བའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། གཉིས་ནས་སྔོན་གྱི་འགྱུར་དག་ལ་ལོ་ཆེན་དང་ཞུས་ཆེན་དག་གིས་དག་པར་བྱས་པ་དང་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ལུགས་ཀྱིས་དག་སྣང་བྱེད་རྐྱང་བྱེད་པའི་ལུགས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་བསྒྱུར་དགོས་པར་མཐོང་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དགོས་མེད་ཀྱི་མ་དག་རྒྱུན་འབྱམས་ཀྱི་རིགས་ཀྱང་སྤེལ་དང་འཕེལ་བཞིན་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པ་དེ་དག་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་འགྱུར་དཔྱད་རེ་བྱས་ཏེ་རིན་ཐང་གི་གདེང་འཇོག་བྱེད་དགོས་པའང་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེན་དུ་མཐོང་བས། གཞན་གྱིས་མ་བསྐུལ་བའི་ལས་འདི་དང་དུ་བླངས་པ་ལགས།

དེ་ལ་ལོ་ཆེན་བྱང་རྩེའི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྱུར་གྱི་ཚིགས་བཅད་དང་བོར།

རྗེ་བོ་ཁྲོས་པའི་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བའི་བཀའ་ལུང་དག་གིས་གཟི་བརྗིད་ཉམས་པར་བྱས་གྱུར་ཅིང་།།
གནོད་སྦྱིན་འགའ་ཞིག་ལ་ནི་རང་ཉིད་བག་མེད་དབང་གྱུར་མཛེས་མ་སྤངས་[18]ལ་ལོ་ཡི་བར།།
ཡིད་འོང་སྐྱེད་བྱེད་བུ་མོའི་ཁྲུས་བྱ་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་རྣམས་དང་ཤིན་ཏུ་རབ་མཛེས་པའི།།
རབ་བཟང་ལྗོན་ཤིང་གྲིབ་མ་དང་ལྡན་རཱ་མའི་རི་བོར་[19]སོང་ལ་སྤྱོད་པས་གནས་པར་གྱིས།༡།

कश्चित्कान्ताविरहगुरुणा स्वाधिकारात्प्रमत्तः[20]
शापेनास्तंगमितमहिमा वर्षभोग्येण भर्तुः।
यक्षश्चक्रे जनकतनयास्नानपुण्योदकेषु
स्निग्धच्छायातरुषु वसतिं रामगिर्याश्रमेषु।।१।।

ཀཤྩིཏྐཱནྟཱབིརཧགུརུཎཱ སྭཱདྷིཀཱརཱཏྤྲམཏྟཿ ཤཱཔེནཱསྟཾགམིཏམཧིམཱ བརྵབྷོགྱེཎ བྷརྟུཿ།
ཡཀྵཤྩཀྲེ ཛནཀཏནཡཱསྣཱནཔུཎྱོདཀེཥུ སྣིགྡྷཙྪཱཡཱཏརུཥུ བསཏིཾ རཱམགིརྱཱཤྲམེཥུ།༡།

अस्तङ्गमित [ཨསྟངྒམིཏ] ཉམས་པར་གྱུར་བའམ་ནུབ་པར་གྱུར་བ༑ अधिकार [ཨདྷིཀཱར] ལས། སྐབས། བྱ་བ༑ उदक [ཨུདཀ] ཆུ༑ कश्चित् [ཀཤྩིཏ྄]  འགའ་ཞིག སུ་ཞིག ༑कान्ता [ཀཱནྟཱ] མཛེས་མ༑ गुरु [གུརུ] ལྕི་མོ༑ कृ,(चक्रे) [ཀྲྀ། (ཙཀྲེ)]  བྱེད་པ། བགྱི་བ༑ छाया [ཚཱཡཱ] གྲིབ་མ༑ जनकतनय [ཛནཀཏནཡ] སྐྱེད་བྱེད་བུ་མོ༑ तरु [ཏརུ] ལྗོན་པ༑ पुण्य [པུཎྱ།] བསོད་ནམས་ཀྱི༑ प्रमत्त [པྲམཏྟ།] བག་མེད༑ भर्तृ [བྷཏྲྀ] བདག་པོ༑ महिमन् [མཧིམན྄] ཆེ་བ། གཟི་བརྗིད༑ यक्ष [ཡཀྵ] གནོད་སྦྱིན༑ रामगिरि [རཱམགིརི] རཱ་མའི་རི་བོ། དགའ་བྱེད་རི་བོ༑ आश्रम [ཨཱཤྲམ] བསྟི་གནས༑ वर्ष [བརྵ] ལོ༑ भोग्य [བྷོགྱ] སྤྱད་བྱ། སྤྱད་པར་བྱ་བ༑ वसति [བསཏི] གནས༑ विरह  [བིརཧ] བྲལ་བ། དབེན་པ༑ शाप [ཤཱཔ] དམོད་པ༑ स्नान [སྣཱན] ཁྲུས༑ स्निग्ध [སྣིགྡྷ།] སྣུམ་པོ༑ स्व [སྭ།] རང་ཉིད། རང་གི༑

དེ་ཡང་ཚིགས་བཅད་དང་བོ་འདི་ལྟ་བུར་མཚོན་ན། འདིའི་ནང་སྣོན་སྒྱུར་གནང་བ།  ཁྲོས་པ། བཀའ་ལུང་ལྟ་བུ་དང་། འཕྲི་སྒྱུར་གནང་བ།  དགའ་བྱེད་རི་བོའི་བསྟི་གནས་སུ་ཞེས་པའི་བསྟི་གནས་ཞེས་ཕྲིས་ཏེ་རཱ་མ་རི་བོ་ཙམ་ཞིག་སྨྲས་ཏེ་བསྟི་གནས་ཞེས་པའི་དོན་བོད་འགྱུར་ལ་ཐོན་མེད་པ་ལྟ་བུ་སོགས་སྤྱིའི་འགྱུར་གྱི་གནད་དོན་འདི་ལྟ་བུ་གཞུང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རེ་འགའ་མཐོང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། དེ་དག་ཆ་ཚང་བཤད་ན་མངས་པར་འགྱུར་བར་འདིར་གཙོ་བོར་གནད་ཆེ་བ་ཁག་བརྗོད་པར་བྱའོ། །

སྐབས་འདིའི་བྱང་རྩེའི་འགྱུར་དུ་ཚིགས་བཅད་དང་བོའི་ཚིགས་རྐང་མཐའ་མར་“གནས་པར་གྱིས་”ཞེས་ཡོད་པ་བསྟན་འགྱུར་གསེར་བྲིས་དང་། པེ་ཅིན་པར་མ། སྡེ་དགེ་པར་མ། སྣར་ཐང་པར་མ་སོགས་ལ་མགྲིན་དབྱངས་གཅིག་ལྟ་བུར་འབྱུང་བས། འདི་ནི་པར་མ་མི་མཐུན་པའི་དབང་གིས་མ་ཡིན་པར། ཐོག་མའི་ཚེ་བཀའ་བསྟན་བསྒྲིགས་པའི་སྐབས་ཞུ་ཆེན་པ་དག་གིས་དེ་ལྟར་བཅོས་པ་མིན་ན་ནི། ལོ་ཙཱ་བས་འདི་བཞིན་བསྒྱུར་བར་ཆགས་འཇོག་མི་བྱེད་ཐུ་མེད་ཡིན། དེ་ལྟ་ནའང་། སྐབས་འདིར་ལེགས་སྦྱར་དུ་མ་ཡིག་ཐམས་ཅད་ལ་གཅིག་མཚུངས་སུ་“བསཏིཾ ཙཀྲ་”ཞེས་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་འདས་པ་ཡིན་པས། དོན་ལ་“གནས་པར་གྱུར་”ཞེས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་འདས་པ་སྟོན་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གསལ་ལ། བོད་འགྱུར་དུ་དེ་ལྟར་མ་བྱུང་བར་“གནས་པར་གྱིས་”ཞེས་བྱུང་བས། སྤྲིན་འགྲེལ་ཁག་ཕལ་མོ་ཆེར་ཡང་དོན་ཇི་བཞིན་མ་འཁྲོལ་བར་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་པའི་དོན་དུ་བཀྲལ་ཏེ། སྙན་ངག་གི་དོན་དངོས་ལས་རྒྱང་དུ་ཁྲིད་[21]ཡོད།

བསཏིཾ ཙཀྲ་ཞེས་པ་གནས་པར་གྱུར་ཞེས་པ་འདི་ནི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་པའི་ཚིགས་རྐང་མཐའ་མར་“མཆོག་ཏུ་རོལ་ཅིང་མཛེས་པར་གྱུར་པའི་གླང་ཆེན་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་རྟོག་ཅིང་མཐོང་བར་གྱུར།།”ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་“མཐོང་བར་གྱུར་”ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་དདརྴ་ཞེས་འབྱུང་བའང་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་སྟོན་པའི་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་ལ། སྙན་ངག་འདིར་དེ་ལྟ་བུའི་བྱ་ཚིག་ཤིན་ཏུ་མང་བོ་སྤྱད་ཡོད་པ་ནི་དཔེར་ན། ཤོ་ལོ་ཀ་དང་བོའི་(चक्र)ཙཀྲ་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་པའི་(ददर्श)དདརྴ། ཤོ་ལོ་ཀ་གསུམ་པའི་(दध्यौ)དདྷྱཽ། ཤོ་ལོ་ཀ་བཞི་བའི་(व्याजहार)བྱཱཛཧཱར། དེ་བཞིན་ཤོ་ལོ་ཀ་ལྔ་བའི་(ययाचे)ཡཡཱཙེ། དེ་བཞིན་ཤོ་ལོ་ཀ་ང་གཅིག་པའི་(सिषेवे)སིཥེབེ་ཞེས་པ་ཐམས་ཅད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་སྟོན་པའི་བྱ་བའི་ཚིག་ཡིན་ལ། དེ་ལ་བོད་སྐད་དུ་ཤོ་ལོ་ཀ་དང་བོར་“གནས་པར་གྱིས་”ཞེས་འབྱུང་ཡང་། ཡིན་པ་དངོས་ནི་“གནས་པར་གྱུར”ཡིན་དགོས་ཚུལ་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་གཉིས་པར་བོད་འགྱུར་དུ་“མཐོང་བར་གྱུར་”ཞེས་ཇི་བཞིན་འབྱུང་བ་ལྟར་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་གསུམ་པར་“ནང་དུ་ཡིད་ལ་རབ་ཏུ་གདུང་བའི་མཆི་མ་ཡུན་རིང་དག་ཏུ་ཅི་ཡང་བྱུང་གྱུར་ཏེ”ཞེས་འབྱུང་ཡང་། དོན་དུ་“ཡུན་རིང་བསམས་པར་གྱུར་”ཞེས་པའི་དོན་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཤོ་ལོ་ཀ་བཞི་བར་“མཛའ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཚིག་དེ་ལེགས་པར་འོངས་སམ་དགའ་བཞིན་བརྗོད་པ་བཞིན།།”ཞེས་འབྱུང་ནའང་། དོན་དུ་ནི་“བྱོན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་བར་གྱུར་”ཞེས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་འདས་པའི་དོན་སྟོན་པ་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་ལྔ་བར་“འདོད་པའི་དོན་དུ་མཁས་དང་མི་མཁས་རྣམས་དང་སེམས་ལྡན་སེམས་མེད་རྣམས་ལ་ཞུ་བར་བྱེད།།”ཅེས་འབྱུང་ནའང་། དོན་དུ་ནི་“དེ་ལ་ཞུས་པར་གྱུར་”ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པ་དང་། ཡང་ཤོ་ལོ་ཀ་ང་གཅིག་པའི་ཚིགས་རྐང་གཉིས་པར་“རང་གི་གཉེན་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བས་ཡུལ་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྟོབས་བཟང་གང་དེ་བལྟ་བར་བྱ།།”ཞེས་དེ་རུ་“བལྟ་བར་བྱ་”ཞེས་འབྱུང་ནའང་། དོན་གྱིས་དེ་ནི་“བསྟེན་པར་གྱུར་”ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །

དེ་ཡང་གོང་དུ་བཀོད་པའི་ཚིག་འདི་ཐམས་ཅད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། སྙན་ངག་འདི་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚེ་ཡང་། འདི་ཐམས་ཅད་སྔོན་བྱུང་བའི་བྱ་བའི་དོན་གང་ཞིག་རྗོད་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་བའི་རྣམ་པ་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འོ་ན་ལྐོག་གྱུར་གྱི་འདས་པ་ཟེར་བ་ཅི་ཞེ་ན། དེ་ནི། དབྱངས་ཅན་སྒྲ་མདོར།  “ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ། ཎཔ྄། ཨཏུས྄། ཨུས྄། ཐཔ྄། ཨཐུས྄། ཨ། ཎཔ྄། བ། མ། ཨེ། ཨཱཏེ། ཨི་རེ། སེ། ཨཱ་ཐེ། དྷྭེ། ཨེ། བཧེ། མ་ཧེའོ། །[22]” ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་དང་། དེའི་འགྲེལ་བ་དབྱངས་ཅན་སྒྲ་མདོའི་འགྲེལ་བ་ཉུང་ངུ་རྣམ་གསལ་དུ། “ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དུས་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་དོན་ལ། ནཔ྄་སོགས་རྣམ་དབྱེ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་འདི་རྣམས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །[23]” ཞེས་དང་། ཡང་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་འགྲེལ་བར། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ཉིད་ལས། “བྱ་བ་བྱས་པ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཡང་དུས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། འདས་པ་དང་། དེ་ལའང་། རིང་ཐུང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་འདི་འདས་ནས་ཡུན་རིང་ལོན་པ་ལ་འཇུག་ཅིང་། འདས་པ་ཡུན་རིང་མ་ལོན་པ་ནི་ཆེས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའང་མིན་པ་དང་གོང་དུ་སྨོས་པའི་དེ་རིང་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནས་ཆོག་གོ།[24]” ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ལྐོག་གྱུར་གྱི་འདས་པ་ཞེས་པ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་གང་ཞིག་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པར་གྱུར་བས་ལྐོག་གྱུར་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་ལ།  དེ་བཞིན་དུ་ཀ་ལ་བར་ཡང་ལྐོག་གྱུར་གྱི་མདོ་སྟོན་པའི་ཚེ། ཇི་སྐད་དུ། “པ་རོ་ཉཀྵཱ། ཨཊ། ཨཏུས། ཨུས། ཐལ། ཨཐུས། ཨ། ཨཊ། བ། མེ། ཨེ། ཨཱཏེ། ཨིརེ། སེ། ཨཱཐེ། དྷྭེ། ཨེ། བཧེ། མཧེའོ།།[25]”ཞེས་འབྱུང་བ་དོན་གཅིག་གོ།

དེ་ལྟ་བས་ན་གོང་དུ་བཤད་པའི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉར་འབྱུང་བའི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་སྟོན་པའི་བྱ་བའི་ཚིག་དེ་རྣམས་ནི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་པས། སྙན་ངག་རྗོད་པ་བོས་སྙན་ངག་གི་གཞུང་གི་བརྗོད་བྱ་སྟོན་པའི་ཚེ། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐོར་བཤད་པ་ན། བྱ་བ་དེ་དག་དེའི་མངོན་སུམ་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་བའི་ཕྱིར། བརྡ་སྤྲོད་གཞུང་རྣམས་སུ་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་ལྐོག་གྱུར་གྱི་དོན་སྟོན་པའི་བྱ་བའི་ཚིག་སྤྱད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བས་ཚིགས་བཅད་དང་བོའི་ནང་གི་གནས་པར་གྱིས་ཞེས་པ་ནི་གནས་པར་གྱུར་ཡིན་དགོས་པ་དང་། དེ་ཡང་པར་མ་ཐམས་ཅད་དུ་མགྲིན་དབྱངས་གཅིག་གྱུར་ལྟ་བུར་གནས་པར་གྱིས་ཞེས་སྣང་བས། གཅིག་ཏུ་ན་ལོ་ཙཱ་བ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་པར་བགྱིས་ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། ཞུ་ཆེན་པ་དང་སྒྲིག་པ་བོ་དག་གིས་བཅོས་སྐྱོན་བྱུང་བ་ཡིན་ཡང་སྲིད་སྙམ།

དེ་བཞིན་དུ་ཤོ་ལོ་ཀ་དྲུག་པའི་ཚིགས་རྐང་མཐའ་མར་“མཆོད་སྦྱིན་འབྲས་མེད་བདག་གི་རིང་གནས་གཉེན་འདུན་དག་ཏུ་ཡོན་ཏན་མཆོག་དབང་ཁྱོད་གཤེགས་མཛོད།།[26]”ཅེས་དང་། ཤོ་ལོ་ཀ་བདུན་པར་“གསང་བའི་བདག་པོའི་བསྟི་གནས་ཆེན་པོ་ལྕང་ལོ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་གནས་སུ་ཁྱོད་གཤེགས་མཛོད།།[27]”ཅེས་འབྱུང་བའི་ཁྱོད་གཤེགས་མཛོད་ཅེས་པ་ཤོ་ལོ་ཀ་བདུན་པའི་རྒྱ་དཔེ་ལ་སྐད་དོད་ཡོད་ཀྱང་། དྲུག་པར་དེའི་སྐད་དོད་མེད་པས། ཞུ་དག་པས་སམ་ཡང་ན་ནི་ཡི་གེ་བ་འཁྲུལ་ནས་བཅུག་པར་སྣང་ངོ་།།

ཤོ་ལོ་ཀ་བཅུ་དགུ་བའི་ཚིགས་རྐང་མཐའ་མར་“འཆི་མེད་ཁྱོ་ཤུག་དག་ནི་ཡ་མཚན་ངེས་པ་ཐོབ་པའི་མིག་གིས་རབ་ཏུ་ལྟ་བར་བྱེད།།[28]”ཅེས་འབྱུང་བ་ནི། དོན་ལ་དེ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་བའི་འབྲས་བུས་གསལ་བའི་ནགས་ཀྱི་ཨཱ་མྲས་རི་ངོས་རྣམས་གཡོགས་པར་གྱུར་བའི་རི་བོ་གང་དེའི་རྩེ་མོར། སྣུམ་པའི་སྐྲའི་ཁ་དོག་དང་མཚུངས་པའི་སྤྲིན་པ་ཁྱོད་ཉིད་འཛེག་པར་གྱུར་བའི་ཚེ། དབུས་ནི་ནག་ཅིང་ལྷག་མའི་ངོས་རྣམས་དཀར་བའི་ས་གཞིའི་ནུ་མ་ལྟ་བུ་གྱུར་བ་དེ། འཆི་མེད་དེ་ལྷའི་ཁྱོ་ཤུག་གིས་བལྟ་བར་འོས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པའི་གནས་སྐབས་དེ་འདྲ་བ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པས། བོད་འགྱུར་དུ་“ཡ་མཚན་ངེས་པ་ཐོབ་པའི་མིག་གིས་རབ་ཏུ་ལྟ་བར་བྱེད་”ཅེས་པ་དོན་གྱི་འགལ་བ་ཆེར་མེད་ཀྱང་འགྱུར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་མ་ཡིག་ལ་མ་བསྟུན་པས་འགྱུར་མི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲེལ་བ་ཁག་ལའང་། དེ་ལྟར་བཀྲལ་བ་བྱུང་སྟེ། དཔེར་ན། ཨ་ལགས་དོར་ཞིའི་སྤྲིན་འགྲེལ་དུ། “རི་དེ་ས་གཞིའི་མཛེས་མའི་ནུ་མ་རྒྱས་ཤིང་འབུར་བ་མཐའ་དཀར་ལ་དཀྱིལ་དུ་ཐིག་ལེ་སྔོན་པོས་མཛེས་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་ལ། འཆི་མེད་དེ་ལྷ་ཁྱོ་ཤུག་དག་ཡ་མཚན་པའི་མིག་གིས་ལྟ་བར་བྱེད་[29]”ཅེས་ཚིག་ཟུར་ཇི་བཞིན་བཞག་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །

ཡང་ཤོ་ལོ་ཀ་ཞེ་བརྒྱད་པའི་ཚིགས་རྐང་གཉིས་པར། “ཆེན་པོ་ཡིན་ཡང་ཕྲ་མོ་དང་ནི་སྦྲང་རྩིའི་བུ་ཡི་ཁ་དོག་བསྐུས་པ་གྱུར་པ་དང་། །”ཞེས་པ་ནི་དོན་བརྐུས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། མ་ཡིག་རང་དུ་“(शार्ङ्गिणो वर्णचौरे) ཤཱརྔྒིཎོ བརྞཙཽརེ་”ཞེས་འབྱུང་[30]བ་ནི་རྭ་གཞུ་ཅན་གྱི་ཁ་དོག་བརྐུས་པ་ཞེས་པ་སྟེ། རྭ་གཞུ་ཅན་ཀྲྀཥྞ་ནག་པོའི་ཁ་དོག་ནག་པོ་དེ་བརྐུས་པའམ་འཕྲོག་པ་ལྟ་བུའི་སྤྲིན་པ་ནག་པོ་ཁྱོད་ཅེས་སྤྲིན་པ་ནག་པོ་ཡིན་པ་དེ་ཀྲྀཥྞ་ནག་པོའི་ཁ་དོག་བརྐུས་པ་ལྟ་བུར་བཤད་པ་ཡིན་པ་ལས། དེའི་ཁ་དོག་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་བསྐུས་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་བ་བཤད་པ་མ་ཡིན་པས། བདེན་བདེན་འདྲ་སྣང་ནའང་འདིར་ཡང་འགྱུར་གྱི་གནད་དོན་ཡོད་ལ། ཡི་གེ་བ་དང་ཞུ་དག་པའི་ལག་འགུལ་ཉེས་ཆེས་པའང་ཡིན་སྲིད་པ་གང་ལྟར་ཡང་། མ་ཡིག་དང་མི་མཐུན་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། ། དེ་ལྟ་བས་ན་སྐབས་འདིར་ཨ་ལགས་དོར་ཞིའི་ཚིག་འགྲེལ་དུ་ཡང་། “སྦྲང་རྩི་བུ་ཡི་ཁ་དོག་སྟེ། བུང་བའི་ཁ་དོག་བསྐུས་པའི་སྟབས་ཀྱིས། ས་གཞི་ཡངས་པོའི་ཐོག་ཏུ་རིན་པོ་ཆེ་ཨིན་དྲ་ནཱི་ལ་དང་། འོད་དཀར་འཕྲོ་བའི་མུ་ཏིག་དོ་ཤལ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཀོད་པ་བཞིན།[31]” ཞེས་བསྐུས་པ་རང་དུ་བཀྲལ་ཡོད་དོ། །

དེ་ཡང་ཨ་ལགས་དོར་ཞིའི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་དུ། ཤོ་ལོ་ཀ་ང་གསུམ་པའི་ཚིགས་རྐང་དང་བོར། “ཁྱོད་ནི་གལ་ཏེ་ཆུ་འཐུངས་བསམས་ནས་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མ་མཁའ་ལས་འཕྱང་བ་ནི། །[32]”ཞེས་འབྱུང་ལ། ཚིགས་རྐང་འདིའི་ནང་གི་“ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མ་”ཞེས་པ་ནི་བསྟན་འགྱུར་པར་མ་བཞི་གར་“ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་[33]”མཁའ་ལས་འཕྱང་བ་ཞེས་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་ཞེས་གསལ་ཡང་། ཨ་ལགས་དོར་ཞིས་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ཞེེས་བཅོས་པ་ནི་རྒྱ་འགྱུར་ལ་གཏུགས་ཏེ་བཅོས་པར་སྣང་སྟེ། རྒྱ་འགྱུར་དུ་ “如果你想神象一样后身靠着天要去饮用那蜿蜒的、透明水晶一般的清净河水[34]”ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མའམ་ཁོག་སྨད་ཅེས་རྒྱ་འགྱུར་དུ་འབྱུང་བ་ལྟར་བཅོས་པར་སྣང་ངོ་།། དེ་ཡང་རྒྱ་དཔེར་གཏུགས་པའི་ཚེ་ཀ་ལེས་བསྒྲིགས་པའི་མལླི་ནཱ་ཐའི་འགྲེལ་བར། པཤྩཱརྡྷ་ཞེས་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ཞེས་ཡོད་པ་དང་། འགྲེལ་བར་ཡང་། (पश्चार्धलम्बी सन्पश्चार्धभागेन व्योम्नि स्थित्वा)པཤྩཱརྡྷལམྦཱི སནྤཤྩཱརྡྷབྷཱགེན བྱོམྣི སྠིཏྭཱ་ཞེས་འབྱུང་[35]བ་དོོན་ནི། ཕྱེད་ཕྱི་མས་འཕྱང་བ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མའི་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བསྡད་དེ་ཞེས་བཀྲལ་ཞིང་། སྤྲིན་གྱི་ཁོག་སྨད་དམ་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པར་བྱས་ཏེ་ཁོག་སྟོད་མར་བསྣར་ཏེ་ཆུ་འཐུངས་བསམ་པར་བཀྲལ་བ་དང་། ཧྭ་ཆིས་བསྒྲིགས་པའི་བལླབྷ་དེ་བའི་རྒྱ་དཔེར་པཱུརྦཱརྡྷ་ཞེས་འབྱུང་ཞིང་། འགྲེལ་བར་ཡང་། (पूर्वार्धेनोत्तरभागेण यः स पूर्वार्धलम्बी)པཱུརྦཱརྡྷེནོཏྟརབྷཱགེཎ ལམྦཏེ ཡཿ ས པཱུརྦཱརྡྷལམྦཱི་ཞེས་འབྱུང་[36]བའི་དོན་ནི། ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་ཕྱི་མས་འཕྱང་བར་བྱེད་པ་གང་དེ་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མས་འཕྱང་བ་ཞེས་སྣང་ལ། ཚིག་སྡུད་ཀྱི་དབང་གིས་མི་འདྲ་བ་མ་གཏོགས་དོན་དུ། མལླི་ནཱ་ཐ་ལྟར་ན་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མ་ནམ་མཁར་བརྟེན་ནས་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་ཆུ་བོའི་ཕྱོགས་སུ་འཕྱང་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་པས་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མས་འཕྱང་བ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་། བལླབྷ་དེ་བ་ལྟར་ན་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མས་འཕྱང་བར་བྱས་པས་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་འཕྱང་བ་ཞེེས་འབྱུང་བའི་དོན། མལླི་ནཱ་ཐ་ལྟར་ན་ལུས་ཕྱེད་ཕྱི་མས་འཕྱང་བ་ཞེས་དང་། བལླབྷ་དེ་བ་ལྟར་ན་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་འཕྱང་བ་ཞེས་བཀྲལ་ན། གཉིས་ཀ་འགལ་བར་མི་འགྱུར་བར་དོན་དུ་ལུས་ཕྱེད་སྔ་མ་སྟེ་ཁོག་སྟོད་མར་བསྲིངས་ཏེ་ཆུ་འཐུངས་པར་འདོད་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་པས་འཆད་ཚུལ་མི་གཅིག་པ་ཙམ་དུ་མཐོང་བས། ཨ་ལགས་དོར་ཞི་རྒྱ་འགྱུར་ལྟར་བཅོས་པ་ནི་དགོས་པ་ལྷག་པོ་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ངོ་། །

དེ་བཞིན་ཤོ་ལོ་ཀ་གོ་ལྔ་བའི་ཚིགས་རྐང་གཉིས་པར། “དེ་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་དང་པོར་བྲལ་ལ་དེ་ནི་བདག་ལ་སེམས་པར་བྱེད། །”ཅེས་འབྱུང་བའི་“དང་པོར་བྲལ་བ”ཞེས་པ་ནི་མ་ཡིག་ཏུ་(प्रथमविरहे)པྲཐམབིརཧེ་ཞེས་འབྱུང་[37]བ་ཐོག་མའི་བྲལ་བའམ་བྲལ་བ་ཐོག་མ་ཞེས་པ་སྟེ། མཛའ་བོ་ཕན་ཚུན་བར་གྱི་ཆེས་ཐོག་མའི་བྲལ་བའི་གནས་ཚུལ་སྟོན་པ་ཡིན་ལ། བོད་འགྱུར་དུ་དང་པོར་བྲལ་བ་ཞེས་པ་དོན་སྤྱིར་འགྲིག་ཀྱང་། བྲལ་བ་དང་པོའམ་བྲལ་བ་ཐོག་མ་ཞེས་ན་ཤིན་ཏུ་འཚམས་ལ་འཁྲུལ་གཞི་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལོ་ཙཱ་བས་དང་པོར་བྲལ་བ་ཞེས་བསྒྱུར་བ་ཡིན་པས། ཨ་ལགས་དོར་ཞིའི་ཚིག་འགྲེལ་དུའང་། “ཀྭ་ཡེ་གྲོགས་པོ། ཁྱོད་ཀྱི་གྲོགས་མོ་བདག་གི་དགའ་མ་བཟང་མོ་དེས་བདག་ལ་མཛའ་བ་མང་པོ་སྟེ་བྱམས་ཤིང་ཡིད་ཤིན་ཏུ་སོང་བར་བདག་གིས་ཤེས། དེའི་སྟབས་ཀྱིས་དང་པོར་བདག་དང་བྲལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ། བདག་ལ་ཤིན་ཏུ་སེམས་ཤིང་གནས་ཚུལ་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་རེད།[38]” ཅེས་དང་པོར་བདག་དང་བྲལ་བ་ནས་བཟུང་ཞེས་བདག་དང་ཁ་བྲལ་མགོ་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་ཞེས་པའི་དོན་དུ་བཀྲལ་ཡོད་པ་ལྟར་རོ། ། འདི་ལྟར་འགྱུར་གྱི་གནད་དོན་ཆུང་ཚེགས་ལའང་དགག་བཞག་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་སྙན་ངག་འདིའི་འགངས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་སྟེ། འདི་ནི་གནོད་སྦྱིན་དང་གནོད་སྦྱིན་མོ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཁ་བྲལ་བ་ནི་ཁ་བྲལ་ཐེངས་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་པའི་ཚུལ་གསལ་བོར་བརྗོད་དེ། དེས་བསྐྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་གླགས་མེད་པ་དེ་ཤུགས་ཀྱིས་འཕེན་པ་ཡིན་པས། གནད་དོན་ཆུང་ཚེགས་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ་ཞིང་སྣང་ཆུང་བྱེད་མི་འོས་པའང་ཤེས་དགོས་སོ། །

ཤོ་ལོ་ཀ་བརྒྱ་བའི་ཚིགས་རྐང་དང་བོར། “ཀ་ཡེ་ཁྱོད་ལྡན་ཆུ་གཞོན་མིང་ཅན་བདག་ནི་རྗེ་ཡི་གྲོགས་བཟང་ཡིན་པར་ཤེས་པར་མཛོད།།”ཅེས་འབྱུང་བའི་“ཀྭ་ཡེ་ཁྱོད་ལྡན་”ནི་ལོ་ཙཱ་བས་བསྒྱུར་བ་ནོར་བར་ཐོག་མའི་མ་ཡིག་མེད་པས་ཁ་ཚོན་མི་ཆོད་ཀྱང་། ཞུ་དག་པའམ་ཡི་གེ་བས་ནོར་བར་བྱས་པ་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཏེ། འདིར་ནི་(अविधवे)ཨབིདྷབེ་ཞེས་པ་སྟེ། ཝ་ཡེ་ཡུགས་ས་མར་མ་གྱུར་མ་ཞེས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆུང་མར་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉས་ཐོག་མར་འབོད་པའི་ཚེ་སྤྱད་པའི་འབོད་སྒྲ་ཡིན་ལ། བོད་འགྱུར་དུ་ཁྱོད་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་དོན་མེད་དེ། ཨ་ལགས་དོར་ཞིའི་ཚིག་འགྲེལ་དུ། “ཀྭ་ཡེ་གྲོགས་མོ་ཆུ་འཛིན་མིང་ཅན་བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་རྗེ་བོ་དེ་ཡི་གྲོགས་བཟང་ཡིན་པ་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག”ཅེས་འབྱུང་ཞིང་། ཁྱོད་ལྡན་ཞེས་པའི་དོན་མ་བཀྲལ་བར་བསྐྱུར་ཡོད་ཅིང་། ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་བ་ངོ་མཚར་དགའ་སྟོན་དུ། “ཀྭ་ཡེ་གྲོགས་མོ། ཁྱོད་ལ་བརྩེ་བ་ལྡན་པ་ཆུ་འཛིན་གཞོན་ནུའི་མིང་ཅན་[39]”ཞེས་ཁྱོད་ལྡན་ཞེས་པ་ཁྱོད་ལ་བརྩེ་བ་ལྡན་པ་ཞེས་བཀྲལ་ཡོད་ལ། ཆུ་གཞོན་ཞེས་པའང་ཆུ་འཛིན་གཞོན་ནུ་ཞེས་བཀྲལ་བར་བྱས་ཏེ། བོད་འགྱུར་གྱི་ཚིག་རིས་ཇི་བཞིན་དུ་བཀྲལ་ཐབས་བྱས་ཡོད། དེ་ལྟ་ནའང་། དེ་ནི་དོན་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱིར་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་ཁྱོད་ལྡན་ཞེས་པ་དེ་ནི་ཁྱོ་ལྡན་ཞེས་ལོ་ཙཱ་བས་བསྒྱུར་ཡོད་པར་ངེས་ལ། ཡི་གེ་བའམ་ཞུ་ཆེན་པ་དག་གིས་དེའི་དོན་མ་རྟོགས་པར་ཁྱོད་ལྡན་ཞེས་བཅོས་པར་སྣང་ལ། ཡིན་པ་ནི་ལེགས་སྦྱར་སྐད་ཨབིདྷབེ་ཞེས་པ་ཡུགས་ས་མར་མ་གྱུར་མ་ཞེས་གནོད་སྦྱིན་མོ་ལ་ཐོག་མར་འབོད་པའི་ཚེའང་། མོའི་ཁྱོ་ག་ཚེ་དང་ལྡན་ཞིང་མ་ཤི་བར་རཱ་མ་རི་བོར་འཚོ་ཞིང་གཞེས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་པས། ཚིག་འདི་ཡང་ཧ་ཅང་གནད་ཆེ་བས་གལ་ཆུང་བྱེད་མི་རིགས་སོ། ། བོད་འགྱུར་དུ་ཆུ་གཞོན་ཞེས་འབྱུང་བ་སྤྲིན་འགྲེལ་ཅི་རིགས་པར་ཆུ་འཛིན་གཞོན་ནུ་ཞེས་འབྱུང་བའང་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ལ། དོན་དུ་ཆུ་བཞོན་ཡིན་ཏེ་རྒྱ་སྐད་དུ་(अम्बुवाह)ཨམྦུབཱཧ་ཞེས་པ་ལྟར་ཆུ་ཡི་བཞོན་པ་སྟེ་སྤྲིན་གྱི་མངོན་བརྗོད་དོ། །

ཤོ་ལོ་ཀ་བརྒྱ་དང་དགུ་བའི་ཚིགས་རྐང་གཉིས་པར། “དེ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འོ་མ་ཟགས་པའི་དྲི་བཟང་དང་ལྡན་ལྷོ་ཕྱོགས་[40]ཞུགས་པའི་དྲི་བཞོན་རྣམས། །”ཞེས་འབྱུང་བ་ལས། སྣར་ཐང་དང་པེ་ཅིན་དང་གསེར་བྲིས་པར་མ་རྣམས་སུ་“ལྷོ་ནས་ཞུགས་པ་”ཞེས་འབྱུང་བ་དང་། སྡེ་དགེ་བསྟན་འགྱུར་དུ་“ལྷོ་ཕྱོགས་ཞུགས་པ་”ཞེས་འབྱུང་[41]ལ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྲིན་འགྲེལ་རྣམས་སུའང་དོན་ཅི་རིགས་སུ་བཀྲལ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། ཨ་ལགས་དོར་ཞིའི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་དུ། “དེ་ཝ་དཱ་རུ་སྟེ་ཐང་ཤིང་གི་ལྗོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡལ་གའི་འདབ་རྣམས་འཕྲལ་དུ་བཅད་པར་བྱས་ནས་(རླུང་གིས་བཅད་པ)དེ་ལས་ཟགས་པའི་ཐང་ཆུ་འོ་མ་ལྟར་དཀར་ཞིང་དྲི་ཞིམ་པོ་ཅན་འཁུར་བའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་རླུང་དེ་བདག་གིས་སྔོན་བཅད་ནས་འཁྱུད་པར་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད་དེ། ཀྭ་ཡེ་གྲོགས་པོ་ཡོན་ཏན་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་རླུང་དེ་གངས་ཀྱི་རི་ལ་གལ་ཏེ་སོང་ཡོད་ན། ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་ཡོད་ངེས་སྙམས་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་སོ།།[42]”ཞེས་བཀྲལ་ཡོད་པ་དང་། ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན་གྱི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྲེལ་བ་ངོ་མཚར་དགའ་སྟོན་དུ་ཡང་། “དེ་ཝ་དཱ་རུ་སྟེ་ཐང་ཤིང་གི་ལྗོན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡལ་འདབ་རླུང་གིས་འཕྲལ་དུ་བཅད་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཐང་ཆུ་འོ་མ་དང་འདྲ་བ་བསུང་ཞིམ་འཐུལ་བ་ལྷོ་ཕྱོགས་མ་ལ་ཡ་ནས་ཡོང་བའི་བསིལ་བའི་དྲི་བཞོན་རླུང་གིས་དེད་འགྲོ་བར་དང་པོར་བདག་གི་ལག་པས་རབ་ཏུ་འཁྱུད་པ་གང་ཞིག་བདག་གི་ལག་པས་རེག་པའི་ཡོན་ཏན་ཆ་ཚང་ལྡན་པ་དེ་དག་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཉིད་གནས་པའི་ཡུལ་བྱང་ཕྱོགས་གངས་ཀྱི་རི་ལ་སོང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་པས་བདེ་བ་ངེས་པར་འབྱུང་སྙམ་ནས་ཁྱོད་ཉིད་དྲན་པའི་གདུང་བས་རྟག་ཏུ་བདག་གིས་དེ་ལྟར་བྱས་སོོ། །[43]”ཞེས་བཀྲལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །

ཞེས་པ་འདི་ཡང་ལོ་ཙཱ་བས་བསྒྱུར་བ་ནོར་བ་ཡིན་མིན་མ་ཡིག་རང་ལག་ཏུ་མི་ཆུད་པས་བཤད་ཚོད་མི་ཐིག་ཀྱང་། ཚོད་དཔག་ལྟར་ན་ཞུ་ཆེན་པ་དང་ཡི་གེ་བ་དག་གི་ནོར་འཁྲུལ་དུ་ངེས་ཏེ། སྡེ་དགེ་བསྟན་འགྱུར་དུ་“ལྷོ་ཕྱོགས་ཞུགས་པ་”ཞེས་སྣང་བ་དོན་ལ་ཁེལ་ནའང་། ནོར་བྲང་དང་ཨ་ལགས་དོར་ཞི་གཉིས་ཀས་པར་མ་གཞན་དག་ལྟར་“ལྷོ་ནས་ཞུགས་པ་”ཞེས་བཀོད་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་བཀྲལ་ཏེ། ལྷོ་ཕྱོགས་ནས་གཡུགས་པའི་རླུང་རྟིང་སོར་བྱང་ཕྱོགས་གངས་ཀྱི་རི་ལ་སོང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་ངེས་པར་འགྱུར་བས། བདག་གིས་རླུང་དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་འཁྱུད་པར་བྱས་སོ་ཞེས་བཀྲལ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལྟར་བཀྲལ་དོན་ཡང་ལོ་ཆེན་བྱང་རྩེའི་འགྱུར་གྱི་ཚིགས་བཅད་དེའི་རྐང་བ་གསུམ་པ་དང་བཞི་བ་གཉི་ག་འདི་ལྟར། “གང་ཞིག་བདག་གིས་[44]དང་པོར་རབ་ཏུ་འཁྱད་དོ་ཀྭ་ཡེ་ཡོན་ཏན་ལྡན་མ་[45]དེ་རྣམས་ནི། །གངས་ཀྱི་རི་ལ་གལ་ཏེ་སོང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་པ་ངེས་པར་འགྱུར་[46]རོ་ཅེའོ།།”ཞེས་འབྱུང་བས། དེ་ལྟར་མ་བཀྲལ་རང་བཀྲལ་ལྟ་བུར་ཆགས་པར་ངེས་ཏེ། བོད་འགྱུར་རང་གི་ཚིག་རིས་སུའང་། ཀྭ་ཡེ་ཡོན་ཏན་ལྡན་མ། རླུང་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་རབ་ཏུ་འཁྱུད་པར་བྱས་སོ། གང་གི་ཕྱིར། རླུང་དེ་རྣམས་ཁྱོད་ཡོད་པའི་གངས་ཀྱི་རི་ལ་གལ་ཏེ་སོང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་ངེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཡོད་པས། བོད་འགྱུར་མ་ལེགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲེལ་བ་ཁག་འདི་ལྟར་བྱུང་བར་འདོད་དེ། དེ་ཡང་འདིའི་རྒྱ་དཔེར་པར་མ་མི་མཐུན་དམིགས་བསལ་མེད་ལ། འདི་ནི་ལོ་ཙཱ་བའི་འགྱུར་ཉེས་སུ་ངེས་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ཏེ། ཚིགས་བཅད་འདིའི་དོན་དངོས་གནས་པ་ནི། ཀྱེ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་མ། ཐང་ཤིང་ལྗོན་པ་རྣམས་ཀྱི་འདབ་མ་གསར་བ་འཕྲལ་དུ་བཅད་པ་དེ་ལས་འོངས་པའི་འོ་མའི་དྲི་ངད་འཐུལ་བའི་ཁ་བ་རི་བོ་སྟེ་གངས་ཅན་གྱི་སྐྱི་བསིར་རླུང་བུ་ལྷོ་ཡི་ཕྱོགས་འདིར་ཞུགས་པ་དེ། སྔོན་མར་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་པར་གྱུར་བར་ངེས་པར་བསམས་ནས། [བདག་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་དགའ་བས་]བྱང་ནས་འོངས་པའི་རླུང་བར་འཐམས་པ་དང་འཁྱུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱང་ཕྱོགས་གནོད་སྦྱིན་མོའི་འདུག་གནས་ནས་འོངས་པའི་རླུང་བུ་ལྷོ་ཕྱོགས་གནོད་སྦྱིན་གནས་སའི་ཕྱོགས་སུ་ཞུགས་པ་དེ་སྔོན་མ་དགའ་མ་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལ་རེག་ཡོད་ངེས་སུ་སོང་། བདག་གིས་དེ་ལྟ་བུའི་བསམས་པ་དང་བཅས་ཏེ། རླུང་བུར་རབ་ཏུ་འཁྱུད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ།། དེ་ལྟ་བས་ན་ཚིགས་བཅད་འདི་ནི་འགྱུར་ཉེས་འགའ་དང་བཅས་པ་རིག་པར་བྱའོ། །

དེ་བཞིན་དུ་ཚིགས་བཅད་བརྒྱ་དང་བཅུ་གཅིག་པའི་ཚིགས་རྐང་མཐའ་མ་གཉིས་སུ། “བདེ་བ་མཐའ་གཅིག་ལྡན་པ་སུ་ཡིན་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་མཐའ་གཅིག་པ་ཡང་སུ་ཞིག་ཡིན། །དེ་དག་འཁོར་ལོའི་རྩིབས་ནི་ཅུང་ཟད་འོག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་སྟེང་དུའང་རིམ་གྱིས་བསྐོར་བ་བཞིན། །”ཞེས་འབྱུང་བ་དེའི་ནང་གི་“འཁོར་ལོའི་རྩིབས་”ཞེས་པ་ནི་བསྟན་འགྱུར་པར་མ་ཕལ་ཆེ་བར་གཅིག་གྱུར་ལྟ་བུར་འབྱུང་[47]ལ། དེ་ནི་ལོ་ཙཱ་བའི་འགྱུར་ཇི་བཞིན་བཞག་པར་མངོན་ཏེ། སྤྱིར་འདིར་འཁོར་ལོའི་རྩིབས་སུ་བསྒྱུར་ནའང་རྩིབས་ཀྱང་མུ་ཁྱུད་དང་ལྷན་དུ་སྟེང་འོག་འཁོར་ནས་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་དོན་ལ་དེ་ཙམ་མི་གནོད་ཀྱང་། རྒྱ་དཔེར་ཐམས་ཅད་ལ་(नेमि)ནེམི་ཞེས་ཡོད་པ་མུ་ཁྱུད་ཀྱི་དོན་ཡིན་པ་ལས། རྩིབས་ཀྱི་དོན་མིན་པ་གསལ་བས། འདི་ཡང་འགྱུར་ཉེས་སུ་བརྩི་དགོས་ངེས་སུ་མཐོང་ངོ་། །

དེ་ལྟར་ལོ་ཆེན་བྱང་རྩེའི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྱུར་ལ་དཔྱད་པ་ཅུང་ཟད་བྱས་པ་འདིས་བོད་ཀྱི་འགྱུར་རྩོམ་དང་དམིགས་བསལ་གྱིས་བོད་འགྱུར་རྩོམ་རིག་གི་དཔྱད་པ་གསར་བའི་སྒོ་གླེགས་ཤིག་ཕྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རེ་བ་དང་། དེ་བཞིན་འདིར་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་བོད་འགྱུར་ལས་འགྱུར་གྱི་གནད་དོན་ཆེ་ཁག་ལ་དཔྱད་པ་རོབ་ཙམ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། རྒྱས་པར་ཤེས་འདོད་ན་བདག་གིས་གསར་དུ་བསྒྱུར་བའི་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྱུར་ལ་གཟིགས་པར་ཞུའོ། །

ཤྲཱིརསྟུ།

དཔྱད་གཞིའི་དཔེ་ཐོ།

བོད་ཡིག

1. ཀ་ལ་པའི་མདོ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། ལེ།
2. ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོ། ཆོས་འབྱུང་བསྟན་པའི་པདྨ་རྒྱས་པའི་ཉིན་བྱེད། ཧྥ་རན་སི། འབྲུག་པའི་ཆོས་ཚོགས། ༢༠༠༦།
3. ཁྲོ་རུ་ཚེ་རྣམ། སྒྲ་གཞུང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༩༥།
4. གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན། ཆོས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྣང་བ་སྤེལ་བ། (དབུ་མེད་ལག་བྲིས)
5. ངག་དབང་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ། ཤེལ་དཀར་ཆོས་འབྱུང་ལེགས་བཤད་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་སྐལ་བཟང་མགྲིན་རྒྱན། (ཤེལ་དཀར་ཆོས་འབྱུང་།) ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༢།
6. དཔའ་རིས་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་གོ་བདེ་ངག་རིག་ཀུན་དའི་ཟླ་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༨།
7. དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས། དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ།  ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། པེ་ཅིང་། ༢༠༠༢།
8. ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྲེལ་བ་ངོ་མཚར་དགའ་སྟོན། པེ་ཅིན། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༤།
9. བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་བཞུགས་སོ། ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ།
10. མང་ཐོས་ཀླུ་སྒྲུབ་རྒྱ་མཚོ།བསྟན་རྩིས་གསལ་བའི་ཉིན་བྱེད། ཐ་སྙད་རིག་གནས་ལྔའི་བྱུང་ཚུལ་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན། ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (གངས་ཅན་རིག་མཛོད། ༤) ༡༩༨༨།
11. འཇིགས་མེད་འབངས། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཞབས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ངོ་མཚར་གྱི་དགའ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ། ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༩༡ (གངས་ཅན་རིག་མཛོད། ༡༥)
12. རྒྱལ་དབང་ཆོས་རྗེ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་རྣམ་རྒྱལ། འཇམ་མགོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཙོང་ཁ་བ་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར། ལྷ་ས། སེར་གཙུག་ནང་བསྟན་དཔེ་རྙིང་ཁང་། ༢༠༡༧།
13. རྗེ་ཙོང་ཁ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྙན་དངགས་དཔག་བསམ་གྱི་ལྗོན་པ་ཞེས་བྱ་བ། གསུང་འབུམ། ཞོལ་པར། པོད། ༢།
14. རྟོགས་ལྡན་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་མོའི་ཟུར་འདེབས་རྣམ་ཐར་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས་བཞུགས་སོ།། གསུང་འབུམ། ཞོལ་པར། པོད། ༡།
15. རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས། “ཆོས་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་ལ་བསྟོད་པ།”གསུང་འབུམ། པོད། ༩། ཀཱ་ཋ་མཾཌཱུ། ས་སྐྱ་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་རབ་སློབ་གཉེར་ཁང་། ༡༩༩༩།
16. ལོངས་ཁང་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ། བོ་དོང་པཎ་ཆེན་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚན་གྱི་ཕྲེང་བ། ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༦ (གངས་ཅན་རིག་མཛོད། ༧༨)
17. སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ།
18. སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ།
19. སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ།
20. སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ།
21. སྤྲེལ་ནག་པ་དང་རྡོ་རྗེ་སྐྱབས། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་སྐད་བཞི་ཤན་སྦྱར་མ། རྡ་ས། ཕན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས། ༢༠༡༩།

སྐད་གཞན།

22. Hultzsch. Kālidāsa’s Meghadūta. New Delhi: Munshiram Manoharlal Pvt. Ltd., 1998.
23. R. Kale. The Meghadūta of Kālidāsa. Delhi: Motilal Ranarasidass, 2018.

དཔྱད་ཡིག་དང་ཞབས་མཆན། 

[1] དཔྱད་རྩོམ་༢༠༡༩ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༧པར་ཕེ་རི་སིར་འཚོགས་པའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་རིག་པའི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་༡༥པའི་ཐོག་སྒྲོགས་སྦྱང་བྱས།

[2]   རེད་མདའ་བ་གཞོན་ནུ་བློ་གྲོས། “ཆོས་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་ལ་བསྟོད་པ།”གསུང་འབུམ། པོད། ༩། ཀཱ་ཋ་མཾཌཱུ། ས་སྐྱ་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་རབ་སློབ་གཉེར་ཁང་། ༡༩༩༩། ཤ ༢༢།

[3]  ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོ། ཆོས་འབྱུང་བསྟན་པའི་པདྨ་རྒྱས་པའི་ཉིན་བྱེད། ཧྥ་རན་སི། འབྲུག་པའི་ཆོས་ཚོགས། ༢༠༠༦། ཤ༣༡༩།

[4]  ཀུན་མཁྱེན་པདྨ་དཀར་པོ། ཆོས་འབྱུང་བསྟན་པའི་པདྨ་རྒྱས་པའི་ཉིན་བྱེད། ཧྥ་རན་སི། འབྲུག་པའི་ཆོས་ཚོགས། ༢༠༠༦། ཤ༣༡༩།

[5]   དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས། དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ།  ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། པེ་ཅིང་། ༢༠༠༢། ཤ༡༩༧༡།

[6]   གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན། ཆོས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྣང་བ་སྤེལ་བ། (དབུ་མེད་ལག་བྲིས) ཤ༢ན༦-༢བ༤།

[7]   དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས།  དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ། པེ་ཅིང་། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༢། ཤ༢༢༩༤།

[8]  མང་ཐོས་ཀླུ་སྒྲུབ་རྒྱ་མཚོ། “’སུམ་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་དང་སོ་ལྔ་འདས་པའི་སོ་དྲུག་པ་ཆུ་མོ་ཡོས་(སྤྱི་ལོ་༡༣༠༣)ལ་ལོ་ཆེན་བྱང་རྩེ་ལ་སྟོད་ལྷོ་ཟུར་ཚོར་དཔང་གི་ལྕམ་མོ་ཞིག་གི་སྲས་སུ་བལྟམས། (ཤ༡༨༤)’ ཞེས་དང་། ’དོན་བརྒྱད་པ་ཉ་ཟླའི་ཚེས་ཉེར་གཅིག་ལ་གཤེགས་སོ།། (ཤ༡༨༥)’” བསྟན་རྩིས་གསལ་བའི་ཉིན་བྱེད། ཐ་སྙད་རིག་གནས་ལྔའི་བྱུང་ཚུལ་བློ་གསལ་མགྲིན་རྒྱན། ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། (གངས་ཅན་རིག་མཛོད། ༤) ༡༩༨༨། ཤ༡༨༤-༡༨༥།

[9]   དུང་དཀར་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས།  དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ཆེན་མོ། པེ་ཅིང། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༢། ཤ༢༢༩༥།

[10] གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན། ཆོས་རྗེ་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྣང་བ་སྤེལ་བ། (དབུ་མེད་ལག་བྲིས) ཤ༦༤བ༢-༤།

[11]   ངག་དབང་སྐལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ། ཤེལ་དཀར་ཆོས་འབྱུང་ལེགས་བཤད་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་སྐལ་བཟང་མགྲིན་རྒྱན། (ཤེལ་དཀར་ཆོས་འབྱུང་།)  ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་མི་དམངས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༢། ཤ༩༠།

[12] རྒྱལ་དབང་ཆོས་རྗེ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་རྣམ་རྒྱལ། འཇམ་མགོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཙོང་ཁ་བ་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར།  ལྷ་ས། སེར་གཙུག་ནང་བསྟན་དཔེ་རྙིང་ཁང་། ༢༠༡༧།

[13] འཇིགས་མེད་འབངས། “འཇིག་རྟེན་མིག་གྱུར་ནམ་མཁའ་བཟང་། །པྲ་ཛྙ་ཤྲཱི་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །སྒྲ་རིག་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་བསྟེན། །ཕལ་ཆེར་རང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་བཀྲལ། ། ཞེས་བྱ་བ་ནི། རྗེ་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དབང་ཕྱུག་ལོ་ཆེན་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོའི་གསུང་ལས་སྐྱེས་པ། སྐད་གཉིས་སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ཆོས་སྤྱོད་བཅུ་པ་ལོ་ཆེན་ནམ་མཁའ་བཟང་པོ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་ཤེས་རབ་དཔལ་ལས་བརྡ་སྤྲོད་པའི་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོ་ཀཱ་ལ་པ་དང་། ཙནྡྲ་པ་ལ་སོགས་པ་ཆ་ལག་དང་བཅས་པ་གསན་ནོ། །” དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཞབས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ངོ་མཚར་གྱི་དགའ་སྟོན་ཞེས་བྱ་བ། ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༩༡ (གངས་ཅན་རིག་མཛོད། ༡༥) ཤ༨༥༑  ལོངས་ཁང་ཕུན་ཚོགས་རྡོ་རྗེ། བོ་དོང་པཎ་ཆེན་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་རྣམ་ཐར་ངོ་མཚན་གྱི་ཕྲེང་བ། ལྷ་ས། བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༡༦ (གངས་ཅན་རིག་མཛོད། ༧༨) ཤ༤༨ལའང་གཅིག་མཚུངས་སུ་གསལ།

[14] རྒྱལ་དབང་ཆོས་རྗེ་བློ་བཟང་འཕྲིན་ལས་རྣམ་རྒྱལ། འཇམ་མགོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཙོང་ཁ་བ་ཆེན་པོའི་རྣམ་ཐར། ལྷ་ས། སེར་གཙུག་ནང་བསྟན་དཔེ་རྙིང་ཁང་། ༢༠༡༧།

[15] རྗེ་ཙོང་ཁ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྟག་ཏུ་ངུའི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྙན་དངགས་དཔག་བསམ་གྱི་ལྗོན་པ་ཞེས་བྱ་བ། གསུང་འབུམ། ཞོལ་པར། པོད། ༢། ཤ ༤༤༤།

[16] རྟོགས་ལྡན་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་མོའི་ཟུར་འདེབས་རྣམ་ཐར་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས་བཞུགས་སོ།། གསུང་འབུམ། ཞོལ་པར། པོད། ༡། ཤ ༡༥༥།

[17] རྟོགས་ལྡན་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་བཙུན་ཙོང་ཁ་པའི་རྣམ་ཐར་ཆེན་མོའི་ཟུར་འདེབས་རྣམ་ཐར་ལེགས་བཤད་ཀུན་འདུས་བཞུགས་སོ།། གསུང་འབུམ། ཞོལ་པར། པོད། ༡། ཤ ༡༥༥།

[18]  “སྤོང་” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༦༥བ༥༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ཤ༤༠༡བ༡༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༠༧བ༦༑

[19]  “དྲ་མའི་དྲི་པོར” སྡེ་དགེ་པར་མ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༤༡བ༢།

[20]  “स्वाधिकारप्रमत्तः”. E. Hultzsch. Kālidāsa’s Meghadūta. New Delhi: Munshiram Manoharlal Pvt. Ltd., 1998, p. 1.

[21] ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྲེལ་བ་ངོ་མཚར་དགའ་སྟོན། པེ་ཅིན། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༤། ཤ༥།

[22] བརྡ་སྤྲོད་པ་དབྱངས་ཅན་གྱི་མདོ་བཞུགས་སོ། ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༦ན༧-༦བ༡།

[23] ཁྲོ་རུ་ཚེ་རྣམ། སྒྲ་གཞུང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༩༥།  ཤ༢༢༦།

[24] ཁྲོ་རུ་ཚེ་རྣམ། སྒྲ་གཞུང་ཕྱོགས་བསྒྲིགས། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༩༥།  ཤ༢༢༦།

[25] ཀ་ལ་པའི་མདོ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། ལེ། ཤ༧བ༥-༦།

[26] སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༠༨ན༧༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༤༢ན༡༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༦༦ན༧༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༠༢ན༦༑

[27] སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༠༨བ༡༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༤༢ན༢༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༦༦བ༡༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༠༢བ༡༑

[28] སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༠༩བ༥༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༤༣ན༣༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༦༧བ༦-༧༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༠༤ན༤༑

[29] དཔའ་རིས་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་གོ་བདེ་ངག་རིག་ཀུན་དའི་ཟླ་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༨། ཤ༡༦།

[30] M. R. Kale. The Meghadūta of Kālidāsa. Delhi: Motilal Ranarasidass, 2018, p. 84; E. Hultzsch. Kālidāsa’s Meghadūta. New Delhi: Munshiram Manoharlal Pvt. Ltd., 1998, p. 26.

[31] དཔའ་རིས་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་གོ་བདེ་ངག་རིག་ཀུན་དའི་ཟླ་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༨། ཤ༣༥།

[32] དཔའ་རིས་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་གོ་བདེ་ངག་རིག་ཀུན་དའི་ཟླ་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༨། ཤ༣༨།

[33] སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༡༣ན༦༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༤༦ན༡༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༧༡བ༥༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༠༩ན༣༑ སྤྲེལ་ནག་པ་དང་རྡོ་རྗེ་སྐྱབས། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་སྐད་བཞི་ཤན་སྦྱར་མ། རྡ་ས། ཕན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས། ༢༠༡༩། ཤ༡༠༧།

[34] སྤྲེལ་ནག་པ་དང་རྡོ་རྗེ་སྐྱབས། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ་སྐད་བཞི་ཤན་སྦྱར་མ། རྡ་ས། ཕན་བོད་ཀྱི་རྩོམ་པ་པོའི་མཐུན་ཚོགས། ༢༠༡༩། ཤ༡༠༨།

[35] M. R. Kale. The Meghadūta of Kālidāsa. Delhi: Motilal Ranarasidass, 2018, p. 93.

[36] E. Hultzsch. Kālidāsa’s Meghadūta. New Delhi: Munshiram Manoharlal Pvt. Ltd., 1998, p. 29.

[37] M. R. Kale. The Meghadūta of Kālidāsa. Delhi: Motilal Ranarasidass, 2018, p. 155; E. Hultzsch. Kālidāsa’s Meghadūta. New Delhi: Munshiram Manoharlal Pvt. Ltd., 1998, p. 47.

[38] དཔའ་རིས་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་གོ་བདེ་ངག་རིག་ཀུན་དའི་ཟླ་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༨། ཤ༦༩།

[39] ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྲེལ་བ་ངོ་མཚར་དགའ་སྟོན། པེ་ཅིན། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༤། ཤ༡༨༧།

[40] “ལྷོ་ནས་ཞུགས་པ་” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༡༩ན༣༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༧༨བ༣༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༡༧ན༦༑

[41] སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༥༠བ༢༑

[42] དཔའ་རིས་དོར་ཞི་གདོང་དྲུག་སྙེམས་བློ། སྙན་ངག་སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་ཚིག་འགྲེལ་གོ་བདེ་ངག་རིག་ཀུན་དའི་ཟླ་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། པེ་ཅིན། མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༡༩༨༨། ཤ༧༩།

[43] ནོར་བྲང་ཨོ་རྒྱན། སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉའི་འགྲེལ་བ་ངོ་མཚར་དགའ་སྟོན། པེ་ཅིན། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་། ༢༠༠༤། ཤ༢༠༢།

[44] “ལ” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༥༠བ༢།

[45] “མ་ལུས” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༥༠བ༢།

[46] “གྱུར” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༥༠བ༢༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༧༨བ༤༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༡༧བ༡།

[47] “འཁོར་ལོ་རྩིབས” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྡེ་བསྟན། སྒྲ་མདོ། སེ། ཤ༣༥༠བ༥༑ “འཁོར་ལོའི་རྩིབས” སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། པེ་བསྟན། མངོན་བརྗོད། ཤེ། ཤ༣༧༨བ༨༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། གསེར་བསྟན། ཤེ། ༤༡༧བ༤༑ སྤྲིན་གྱི་ཕོ་ཉ། སྣར་བསྟན། མདོ་འགྲེལ། སྒྲ་རིག་པ། པོད། ༢༠༥། ཤེ། ཤ༣༡༩ན༦༑

– – – – –