ལོ་རྒྱུས།

ཁོ་བོར་དྲན་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱི་ཞལ་མཇལ་གསུང་ཐོས་ཀྱི་སྐལ་བ་ཐོབ་མ་མྱོང་ཡང་། ཁོང་གི་ལྗགས་རྩོམ་དག་ལ་མཇལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས། ཁོང་ལ་དུང་སེམས་ཟབ་མོ་ཞིག་ངང་གིས་སྐྱེས་བྱུང་བས། རང་གི་ནུས་ཚོད་ཀྱིས་ཁོང་དང་ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་ཁག་ཅིག་ལ་དབྱེ་ཞིབ་ཕྲན་ཙམ་ཞུ་གི་ཡོད་ཀྱང་།

སྡེ་སྲིད་ཕག་གྲུ་རིམ་བྱོན་འབྲས་སྤུངས་སུ་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་བཞུགས་ཡུལ་རྡོ་ཁང་སྔོན་པོའམ་འབྲས་སྤུངས་དཔོན་ཁང་ཞེས་པ་དེ་སྣེ་གདོང་གོང་མ་ངག་དབང་བཀྲིས་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ས་སྟག་ ༡༥༡༨ ལོར་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་དགེ་འདུན་རྒྱ་མཚོར་ཕུལ་ཞིང་། རྒྱལ་མཆོག་གང་ཉིད་ཀྱིས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་དགའ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་དུ་འདྲེན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་སླད་དུ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཞེས་འདོགས་པ་གནང་།

ཆོས་རྗེ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་དང༌་། ས་པཎ་གྱི་སྐུའི་སྲིང་མོ་བཟོད་པ་རིང་མོ། ཁ་ཆེ་པཎ་ཆེན། ཁྲོ་ཕུ་ལོ་ཙཱ་བ། སིངྒ་ལའི་དགྲ་བཅོམ་པ་མལླིཡདེཝའི་སྐོར། ཁ་ཆེ་པཎ་ཆེན་དང་གནས་བརྟན་སྡེ་བའི་བསྟན་རྩིས་ཕལ་ཆེར་གཅིག་མཐུན་ལ། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནས་ཆ་འཇོག་མཛད་པ་ལ་གཞི་བྱས་ཏེ་སྟོན་པའི་འདས་ལོ་དང་ཕྱི་ལོ་གོ་སྒྲིག་ཐབས་བྱས།

ཕྲན་གྱིས“ལྷ་ལུང་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་འཚོལ་ཞིབ”ཅེས་པའི་རྩོམ་ཡིག་འདི་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༠༠ལོའི་ལོ་མཇུག་ཏུ་བྲིས་པ་རེད་ལ། སྐབས་དེར་བྲིས་པའི་རྩོམ་ཡིག་འདིར་དཔྱད་གཞི་ཡིག་ཆ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་མ་འཛོམས་སྟབས། ལྷ་ལུང་དཔལ་གྱི་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ཚེའི་རི་མོ་གསལ་ལ་མ་གསལ་ཞིག་ཀྱང་འབྲི་ཐུབ་བྱུང་མི་འདུག

དེ་ཡང་རོང་ཐ་ཆོས་འབྱོར་ལྷུན་གྲུབ་ (1857-1900/1901) ཀྱིས་མཛད་པའི་དཀར་ཆག་ལས[1]། འཕགས་ཡུལ་པཎ་ཆེན་གསེར་གྱི་རི་བོའི་དབུས། ། ལུང་རྟོགས་མངོན་པར་འཕགས་པ་གླིང་བཞིའི་རྒྱན། ། གྲུབ་བརྙེས་སྨྲྀ་ཏི་ཛྙཱ་ན་ཀཱིརྟི་ཡི། ། ཐུགས་རྗེའི་སྣང་བས་བྱང་ཆུང་དེ་སྲིད་སྐྱོངས། །ཞེས་བསྟོད་ཕྱག་མཛད་པ་ལྟར། པཎྜི་ཏ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་མཚན་ལ་སྨྲི་ཏི་ཛྙཱ་ན་ཀཱིརྟི་སྟེ་བོད་སྐད་དུ་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲགས་པ་ཞེས་ཞུ་ཞིང་།

བོད་ཀྱི་གནའ་རབས་དང་ཉེ་རབས་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཡབ་གཞིས་ཚང་ལྟ་བུའི་ཁྱིམ་ཚང་འབོལ་མོད། ང་ཚོར་དེ་དག་གི་བྱུང་རབས་ཁ་གསལ་གཏིང་གསལ་རེ་ཤོད་པའི་རྒྱུ་ཆ་དཀོན་པ་ནི་བོད་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་བློན་པོ་མགར་ཚང་ལྟ་བུས་མཚོན་ལ། ཡབ་གཞིས་ཚང་ལ་མཚོན་ནའང་བོད་ཆགས་འཇིག་གི་སྐབས་སུ་བཙན་བྱོལ་ཏུ་གྱར་རྗེས།

བོད་རྩམ་པ་ཟ་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་མ་མཐར་ཡང་ཤམ་བྷ་ལ་ཞེས་ཐོས་མ་མྱོང་བ་མི་སྲིད་པའི་ཚད་དུ་སླེབས་ཡོད་ཅིང་། རིགས་རུས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མེད་པར་མ་འོངས་པ་ན་རང་ཉིད་ཤམ་བྷ་ལར་སྐྱེ་བའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་ཀྱིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། འགྲོ་གྲོན་དང་དཀའ་ངལ། ས་ཁད་ཉེ་རིང་སོགས་ཕྱི་ནང་གི་ཆ་རྐྱེན་གང་ལའང་མི་ལྟོས་པར་ཤམ་བྷ་ལར་སྐྱེ་བའི་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་འཇོག་ཕྱིར་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན་གྱི་ཁ་གྲངས་ལ་འགྲན་གསོག་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད།

ང་ཚོར་ཐོན་མི་སམྦྷོ་ཊ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་ལ་དོགས་པ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ཡོད་དེ། བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་ཏུན་ཧོང་གཏེར་ཡིག་དང་རྡོ་རིང་གི་ཡི་གེའི་ངོས་སུ་ཐོན་མི་མཆོག་གི་ཆེ་རབས་བརྗོད་མེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཁོང་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ཡོད་མེད་དང་། སྲོང་བཙན་སྒམ་པོ་མ་བྱོན་གོང་ལ་ཞང་ཞུང་ལ་སྨར་ཡིག་སྨར་ཆུང་ཟེར་བ་ཡོད་པས་དོན་དངོས་སུ་ཐོན་མིས་དེང་སང་གི་ཡིག་གཟུགས་འདི་གསར་བཟོ་གནང་ཡོད་མེད།

ཐོག་མར་ང་ཚོས་ཤེས་དགོས་པའི་གནད་ནི། ༼འཇམ་དཔལ་རྩ་རྒྱུད༽་ནང་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཙོ་བོར་བརྗོད་པའི་ཞར་ལ་རྒྱལ་པོ་མི་ཡི་ལྷ་ནས་འོད་ལྡན་བར་རྒྱལ་པོ་བཅུའི་མཚན་[1]བསྟན་པ་དེ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བཅུ་ལུང་དུ་བསྟན་པར་དང༌། བལ་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་པོ་བཅུ་ལུང་དུ་བསྟན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ལམ་གཉིས་བྱུང་འདུག་པ་ལས་གང་ཞིག་དོན་ལ་གནས་དང་མི་གནས་ཀྱི་གནད་འགག་འཚོལ་རྒྱུ་དེ་རེད། དོན་འདི་གསལ་པོ་ཆགས་པ་ཡིན་ན།

རྩོམ་ཡིག་འདིར་༸རྒྱལ་བའི་ཞབས་བརྟན་གསོལ་འདེབས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འཚོལ་ཞིབ་བགྱིས་ཏེ། གསོལ་འདེབས་འདི་ནི་ཞབས་དཀར་ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གྱིས་ཐོག་མར་༸གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་པ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོར་ཕུལ་བ་དང་། ཡང་། མི་དབང་ཕོ་ལྷ་བས་ཐོག་མར༸གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྐལ་བཟང་རྒྱ་མཚོར་ཕུལ་བ་རེད་ཅེས་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་འཕྲོས་ཏེ།