མི་སྣ།

དེ་ཡང་བདག་གི་མཁན་ཆེན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས། “མདོ་སྨད་པ་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་ནི་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པ་འདིའི་ནང་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་གཞན་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་ཤེས་དཔྱོད་ཀྱི་བློའི་རང་རྩལ་དང༌། སྤྱི་བྱེའི་གནས་ཚུལ་ཐོག་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོར་མནོ་བསམ་ཐོངས་པའི་ནུས་པ་བཅས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཡར་ཐོན་པར་བགྲང་འོས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཞིག་ཡིན།”[1]ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར།

དཔྱད་རྩོམ་འདིར་གཙོ་བོ་ལམ་ཡིག་དང་ཆོས་འབྱུང་། དེབ་ཐེར། བསྟན་རྩིས། དཀར་ཆག་རྣམས་ལས་བྱུང་བའི་དཔྱད་གཞི་ཐོར་བུ་བ་རྣམས་གཞིར་བྱས་ཏེ། དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པར་འཚོ་བཞུགས་གནང་བའི་ལོ་ཙཱ་བ་གྲགས་ཅན། ཆག་ལོ་ཙཱ་བ་ཆོས་རྗེ་དཔལ་གྱི་འཁྲུངས་འདས་ལོ་ཚིགས་དང། བོད་དང་རྒྱ་བལ་སོགས་སུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་གནང་ཚུལ།

དེ་རིང་ང་ཚོས་གླེང་བར་བྱ་བའི་བརྗོད་གཞི་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་རིག་བྱེད་རྩོམ་རིག་གི་འབྱུང་ཁུངས་སུ་གྱུར་བའི་<<ཨབེསྟ>>ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ལ། འདི་གླེང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་ནི་ང་ཚོས་བོད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་ཞིབ་འཇུག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ནས་རྒྱ་གར་རིག་བྱེད་རྩོམ་རིག་ལ་སློབ་གཉེར་དང་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་དུས། གནའ་བོའི་ཨརྱཎཱ་མི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་རིག་བྱུང་རིམ་ལ་གཡོལ་ཐབས་

དེ་ཡང་འདིར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་སྲས་ཤིག་དང་བློན་ཆེན་ཞིག་སྲུང་མར་གྱུར་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་གླེང་བར་བྱ། སྐབས་འདིའི་རྒྱལ་སྲས་ནི་ཙོང་ཁ་རྒྱལ་པོའི་མི་རབས་བཞི་པར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། བློན་ཆེན་ནི་བློན་ཆེན་པོ་བྲལ་ཀ་དཔལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཟེར་བ་མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་གྱི་བློན་ཆེན་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན།རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནི་དེ་འདྲའི་གསལ་བོར་འཁོད་པ་མི་སྣང་ཡང་།

སྤྱིར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱ་པའི་འགོ་སྟོད་དེ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༠༨ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ བར་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ལྔ་བཅུ་ཡས་མས་ཤིག་ཁྲིམས་མཐུན་གྱི་ལམ་ཡིག་ཞུས་པ་དང་། ཡང་ན་གནས་སྐོར་བ་སོགས་སུ་བརྫུས་ནས་བསླེབས་ཡོད། དེའི་གྲས་ནས་ད་ཐེངས་གླེང་བར་བྱ་བ་ནི། ཨ་རི་བ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་སར་བསླེབས་པའི་སྐོར་སྤྱི་དང་།

སློབ་དཔོན་འདིའི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་མཚན་ལ་ཨཱརྱ་དེ་ཝ་ (आर्यदेवः) (Aryadeva) དང་། རྒྱའི་སྐད་དུ། (聖天) བོད་སྐད་ཀྱི་མཚན་ལ་འཕགས་པ་ལྷ་ཞེས་ཞུ་ཞིང་། རྒྱལ་བས་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར། དུས་རབས་གཉིས་པར་སིངྒ་ལའི་རྒྱལ་པོ་པཉྩ་ཤྲི་གའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། མཁན་པོ་ཧེ་མ་དེ་བ་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཨཱརྱ་དེ་ཝ་ཞེས་མཚན་གསོལ་ཞིང་བསྙེན་པར་རྫོགས།

དེ་ཡང་རོང་ཐ་ཆོས་འབྱོར་ལྷུན་གྲུབ་ (1857-1900/1901) ཀྱིས་མཛད་པའི་དཀར་ཆག་ལས[1]། འཕགས་ཡུལ་པཎ་ཆེན་གསེར་གྱི་རི་བོའི་དབུས། ། ལུང་རྟོགས་མངོན་པར་འཕགས་པ་གླིང་བཞིའི་རྒྱན། ། གྲུབ་བརྙེས་སྨྲྀ་ཏི་ཛྙཱ་ན་ཀཱིརྟི་ཡི། ། ཐུགས་རྗེའི་སྣང་བས་བྱང་ཆུང་དེ་སྲིད་སྐྱོངས། །ཞེས་བསྟོད་ཕྱག་མཛད་པ་ལྟར། པཎྜི་ཏ་འདི་ཉིད་ཀྱི་ལེགས་སྦྱར་གྱི་མཚན་ལ་སྨྲི་ཏི་ཛྙཱ་ན་ཀཱིརྟི་སྟེ་བོད་སྐད་དུ་དྲན་པའི་ཡེ་ཤེས་གྲགས་པ་ཞེས་ཞུ་ཞིང་།

བོད་སིལ་ཐོར་གྱི་དུས་སྐབས་མཇུག་རྫོགས་ཏེ་སླར་ཡང་བོད་གཅིག་གྱུར་གྱི་དབུ་བརྙེས་པའི་སྐབས་དེར། ས་སྐྱའི་གདུང་རབས་ཀྱིས་ཧོར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་རོགས་དན་འོག་བོད་ཡོངས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལམ་ལ་བཀོད་པའི་ཁྲོད་མཛད་འཕྲིན་བླ་མེད་བཞག་མྱོང་བའི་སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་ལ་ཧོར་སེ་ཆེན་གོང་མས་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་དང་ཁྲི་སྐོར་བཅུ་གསུམ་སོགས་དབང་ཡོན་དུ་གནང[1]་བ་ནས་བཟུང་།

གུས་པས་བོད་ཡིག་ཀློག་པ་པོ་དང་ལྷག་པར་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་འཆད་ཉན་པ་ཡོངས་ལ་དམིགས་ཏེ། འདིར་དབྱིན་ཡིག་ཆེད་རྩོམ་Reviver of Sa-skya-pa Scriptural Studiesཞེས་པ་བོད་ཡིག་ཏུ་“ས་སྐྱ་པའི་འཆད་ཉན་སླར་གསོ་བ་ཞིག”ཅེས་འོས་སྦྱོར་གྱི་ཚུལ་དུ་དགོད། ཆེད་རྩོམ་འདིའི་ནང་དོན་ནི་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དུ་གྲུབ་འབྲས་རྩེར་སོན་གྱི་

ཇོ་ནང་ཀུན་མཁྱེན་དོལ་པོ་སངས་རྒྱས། དེང་དུས་བལ་བོའི་རྒྱལ་ཁོངས་དོལ་པོར་སྐུ་འཁྲུངས། ནར་སོན་རྗེས་བོད་དབུས་སུ་ཕེབས་ནས་སློབ་གཉེར་མཐར་ཕྱིན་མཛད། དབུས་གཙང་གཉིས་སུ་གྲྭ་སྐོར་མཛད་པས་རྩོད་བྲལ་དུ་གྱུར་ཏེ་ཀུན་མཁྱེན་ཞེས་གྲགས། ཇོ་ནང་གི་གདན་ས་མཛད་ཅིང་། སྐུ་འབུམ་མཐོང་གྲོལ་ཆེན་མོ་གསར་བཞེངས་དང་འབྲེལ།