སྨིན་གྲོལ་གླིང་དང་སྨིན་གླིང་ལོ་ཆེན་མདོར་ཙམ་བརྗོད་པ།
སྨིན་གྲོལ་གླིང་དགོན་པ་ནི་ད་ལྟའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ལྷོ་ཁ་ཁུལ་དུ་གནས་པའི་གསང་སྔགས་རྙིང་མའི་ལུགས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་གྲགས་ཅན་རྡོ་གླིང་དཔལ་གསུམ་སྟེ་རྡོ་རྗེ་བྲག་དང་། སྨིན་གྲོལ་གླིང་། འཕྱོངས་རྒྱས་དཔལ་རི་ཞེས་གྲགས་པའི་ནང་གསེས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་ལྷོ་གཏེར་གྱི་གདན་སར་ཡང་འབོད།
བོད་ཀྱི་རྒྱལ་སྲས་ཤིག་དང་བློན་ཆེན་ཞིག་སྲུང་མར་གྱུར་ཚུལ་གླེང་བ།
དེ་ཡང་འདིར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་སྲས་ཤིག་དང་བློན་ཆེན་ཞིག་སྲུང་མར་གྱུར་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་གླེང་བར་བྱ། སྐབས་འདིའི་རྒྱལ་སྲས་ནི་ཙོང་ཁ་རྒྱལ་པོའི་མི་རབས་བཞི་པར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། བློན་ཆེན་ནི་བློན་ཆེན་པོ་བྲལ་ཀ་དཔལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཟེར་བ་མངའ་བདག་ཁྲི་རལ་གྱི་བློན་ཆེན་ལ་གོ་དགོས་པ་ཡིན།རྒྱལ་སྲས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནི་དེ་འདྲའི་གསལ་བོར་འཁོད་པ་མི་སྣང་ཡང་།
ཨ་ལགས་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་ཚང་གླེང་བ།
༄༅། །བདག་ཅག་གི་འདྲེན་མཆོག་དམ་པ། གནམ་བསྐོས་ཕག་མོ་གྲུ་བའི་ལུང་གིས་ཨེརྡྷི་ནི་ནོ་མོ་ཧན་ཝང་ཧོ་ཐོག་ཐུར་བསྔགས་པ་རྒྱལ་མཁན་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ཡུལ་མདོ་སྨད་ཀྱི་རྒྱ་ཆེན་གནས་ལྔ་རིག་པའི་པཎྜི་ཆེན་པོ་དཔལ་ཚེ་ཏན་ཞབས་དྲུང་ངམ་༧རྗེ་བཙུན་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་སམ། ངག་དབང་དབྱངས་ལྡན་རིག་པའི་འདོད་འཇོ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་ནི། ཕྱི་ལོ་༡༩༡༠-༡༩༨༥ བར་དགུང་གྲངས་དོན་དྲུག་ཙམ་མི་ཡུལ་དུ་བཞུགས་ཤིང་།
བརྩམས་ཆོས་ཆེས་མང་བའི་བོ་དོང་པཎ་ཆེན།
སྤྱི་ལོ་ཉིས་སྟོང་བཅུ་གཅིག་གི་ལོར་བདག་ཧི་མ་ལའི་རིག་མཛོད་ཁང་གི་ལས་མི་དཀྱུས་མ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་ནས་བཟུང་ཧི་མ་ལའི་རིག་མཛོད་ཁང་གིས་སྙིང་སྟོབས་དགུ་འགྱུར་གྱི་ཀ་བ་བརྟན་པོ་དམ་དུ་བཙུགས་ནས། སྔོན་ནས་བོད་ཁུལ་ཀུན་ཏུ་དབུ་བརྩམས་ཀྱང་ལས་རྔ་སྐྱོང་མ་ཐུབ་པའི་བོ་དོང་པཎ་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་རྗེ་འཇིགས་མེད་གྲགས་པའི་གསུང་འབུམ་
དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་རབ་བྱེད་གསར་པ།
༧རྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་མཛད་པའི«རྡུལ་ཕྲན་གཅིག་ཁོ་ནའི་སྟེང་གི་འཇིག་རྟེན»གྱི་སྔོན་གླེང་དུ‘‘རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོལ་དུ་སླེབས་ནས་ལོ་མང་ཕྱིན་པའི་རྗེས་སུ། དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱིས་༡༩༤༠ནང་ལ་བོད་ཀྱི་ནང་པའི་མཁས་པ་ཚོར་སྤྲིངས་པའི་འཕྲིན་ཡིག་ཁ་གསལ་ཞིག་ངའི་ལག་ཏུ་འབྱོར་བྱུང་། ཁོང་ནི་སྐབས་དེར་བོད་ཀྱི་མཁས་པའི་ཁྲོད་ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྐད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཨིན་ཡིག་ཀྱང་ཤེས་པའི་མཁས་དབང་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་རེད’’[1]ཅེས་གསུངས་ཡོད།
སོག་པོ་སྟག་ཁྲིད་ལ་ཐོག་མར་དཔྱད་པ།
ཉེ་ཆར་ཆུ་སྟག་ལོ་གསར་སྐབས་ངོ་དེབ་ནང་སོག་པོ་སྟག་ཁྲིད་ཀྱི་པར་ཞིག་བཞག་ནས་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་སྐབས་མཆན་མང་པོ་ཞིག་བཏབ་འདུག དྲྭ་འབུ་རྣམས་ལ་ལན་བྱེད་རིན་དང་བྱེད་ལོང་མེད་ཀྱང་། སྒོ་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོས་བྲིས་པར་གྲགས་པ་ཞིག་སྟེ། “སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རབ་བརྟན་གྱིས་སོག་པོའི་རྟ་དམག་ཁྲིད་དེ་རྡུལ་འཚུབ་ལང་ལོང་གི་བོད་ལ་སླེབས་ཤིང་།
“ལོ་ཙཱ་བ་ཤམ་བྷ་ལ་བ”འཚོལ་ཞིབ།
ཕྲན་གྱིས་ལོ་ཙཱ་བ་ཤམ་བྷ་ལ་བ་ཞེས་པའི་མིང་འདི་ཐོག་མར་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ (༡༩༠༣-༡༩༥༡)གྱི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་དུ་མཐོང་བར་མ་ཟད། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༥ ལོར་བོད་ལྗོངས་བོད་ཡིག་དཔེ་རྙིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་སྤར་སྐྲུན་བགྱིས་པའི་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་གསུང་རྩོམ་པོད་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་འཚོ་བ་ངན་ངོན་རོལ་བའི་
«འཛམ་གླིང་རྒྱས་བཤད»དང་དེའི་རྩོམ་པ་པོའི་སྐོར་གླེང་བ།
ཁོ་བོས་འདིར་གླེང་བར་བྱ་བ་ནི། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༢ལོར་ཞང་ཀང་གྱི་ལིང་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི«མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་གི་གསར་རྙེད་གསུང་རྩོམ»ཞེས་པའི་དེབ་ཏུ་བཅུག་པའི«འཛམ་གླིང་རྒྱས་བཤད»ཀྱི་སྐོར་ཡིན། སྤྱིར་མཁས་དབང་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ(༡༩༠༣-༡༩༥༡)གྱི་གསུང་རྩོམ་དང་བོད་དུ་སླེབས་པའི་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་སྤེལ་མཁན་དག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཟུར་ཙམ་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་ཚེ་
དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་སྐུ་པར་ཞིབ་འཇུག
ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༤ ལོའི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༧ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར། ཁོ་བོས་དགེ་འདུན་ཆོས་འཕེལ་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་གསེར་ཐང་གི་ཚན་པ་རེ་ཟུང་ཡང་བསྐྱར་བཀླགས་རྗེས། དམ་པ་འདིའི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་ཞིག་ཕྱིར་དྲན་བྱས་པ་ཡིན། དེང་སང་ཁོང་གི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་སྐོར་བྲིས་པའི་དེབ་དང་རྩོམ་ཡིག བཅར་འདྲི་སོགས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་པས།
སིངྒལའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རང་བཙན་སྣེ་ཁྲིད་པ་བོད་མི་སྤེན་པ་དོན་གྲུབ། ( Tibet Jathika S.Mahind Thero 1901-1951)
སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་ནི་ཕྱི་ལོ་(༡༩༠༡)ལོར་བོད་ཀྱི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་ཆགས་པའི་འབྲས་མོ་ལྗོངས་སུ་བོད་རིགས་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ཏུ་ཞལ་ངོ་ཉི་མ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་བཟའ་ཟླ་གཉིས་པའི་སྲས་སུ་འཁྲུངས། ཁོང་ལ་ཕ་མ་གཅིག་པའི་བུ་སྤུན་གཉིས་དང་སྲིང་མོ་གཉིས།ཨ་མ་མི་གཅིག་པའི་སྤུན་ཀ་ཛི་ཟླ་བ་བསམ་གྲུབ་བཅས་འདུག ཁོང་ཆུང་དུས་ཀྱི་མིང་ལ་སྤེན་པ་དོན་གྲུབ་དང་།